اٺ: جي ورجائن ۾ تفاوت
ڊاٿل مواد شامل ڪيل مواد
Intisar Ali (بحث | ڀاڱيداريون) سنوار جو تَتُ ڪونهي ٽيگَ: موبائل سنوار موبائل ويب سنوار وڌيل موبائل سنوار |
Intisar Ali (بحث | ڀاڱيداريون) سنوار جو تَتُ ڪونهي ٽيگَ: موبائل سنوار موبائل ويب سنوار وڌيل موبائل سنوار |
||
سِٽَ 1:
[[عڪس:Dromedary camel.jpg|thumbnail|اٺ]]
{{Automatic taxobox
| fossil_range = {{fossil range|3.6|0|[[Pliocene]]–Recent|ref=<ref>{{cite web|url=http://fossilworks.org/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=42521|title=Fossilworks: Camelus|website=fossilworks.org}}</ref>}}
| name = Camel
| image = 07. Camel Profile, near Silverton, NSW, 07.07.2007.jpg
| image_alt = A one-humped camel
| image_caption = [[Dromedary]]<br> (''Camelus dromedarius'')
| image2 = Bactrian Camel.jpg
| image2_alt = A shaggy two-humped camel
| image2_caption = [[Bactrian camel]]<br> (''Camelus bactrianus'')
| taxon = Camelus
| authority = [[Carl Linnaeus|Linnaeus]], [[10th edition of Systema Naturae|1758]]
<!--| range_map = need combined range map of all three camel species-->
<!--| range_map_caption = Global range of camels-->
| subdivision_ranks = Species
| subdivision =
''[[Camelus bactrianus]]''<br />
''[[Camelus dromedarius]]''<br />
''[[Camelus ferus]]''<br />
†''[[Camelus gigas]]'' (fossil)<ref>{{cite web|publisher=BayScience Foundation, Inc|title=Camelus gigas|url=http://zipcodezoo.com/index.php/Camelus_gigas|work=ZipcodeZoo|accessdate=17 April 2016|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160508075718/http://zipcodezoo.com/index.php/Camelus_gigas|archivedate=8 May 2016|df=dmy-all}}</ref><br />
†''[[Camelus grattardi]]'' (fossil)<ref name="Geraads2019">{{cite journal|last1=Geraads|first1=D.|last2=Barr|first2=W. A.|last3=Reed|first3=D.|last4=Laurin|first4=M.|last5=Alemseged|first5=Z.|title=New Remains of ''Camelus grattardi'' (Mammalia, Camelidae) from the Plio-Pleistocene of Ethiopia and the Phylogeny of the Genus|journal=Journal of Mammalian Evolution|date=2019|doi=10.1007/s10914-019-09489-2}}</ref><br />
†''[[Camelus knoblochi]]'' (fossil)<ref name="Titov2018">{{cite journal|last1=Titov|first1=V. V.|title=Habitat conditions for ''Camelus knoblochi'' and factors in its extinction|journal=Quaternary International |date=2008|volume=179 |issue= 1 |pages=120–125|doi=10.1016/j.quaint.2007.10.022|bibcode=2008QuInt.179..120T}}</ref><br />
†''[[Camelus moreli]]'' (fossil)<br />
†''[[Camelus sivalensis]]'' (fossil)<ref>{{cite book| publisher = R. Hardwicke| last = Falconer| first = Hugh| title = Palæontological Memoirs and Notes of the Late Hugh Falconer: Fauna antiqua sivalensis| year = 1868| page = 231| url = https://books.google.com/books?id=hb4wAQAAMAAJ&pg=PA231| url-status = live| archiveurl = https://web.archive.org/web/20160511033140/https://books.google.com/books?id=hb4wAQAAMAAJ&pg=PA231| archivedate = 2016-05-11}}</ref><br />
†''[[Camelus thomasi]]'' (fossil)<ref name="Martini2018">{{cite journal|last1=Martini|first1=P.|last2=Geraads|first2=D.|title=''Camelus thomasi'' Pomel, 1893 from the Pleistocene type-locality Tighennif (Algeria). Comparisons with modern ''Camelus''|journal=Geodiversitas |date=2019|volume=40 |issue= 1|pages=115–134|doi= 10.5252/geodiversitas2018v40a5}}</ref><br />
| synonyms = {{collapsible list|Title=List
|''Camellus'' <small>[[Juan Ignacio Molina|Molina]], 1782</small>
|''Dromedarius'' <small>[[C. L. Gloger|Gloger]], 1841</small>
}}
}}
'''اٺ''' 🐪 {{ٻيا نالا|انگريزي= ''' Camel'''}} جي ڪٽنب جون دنيا ۾ ڪُل چار جنسون آهن، جن ۾ ڏکڻ آمريڪي وڪونا Vicuna ڪل ڊيگهه 1.5 (5 فٽ)، لاما Guanaco ڪل ڊيگهه هڪ کان 2.1 ميٽر (3 کان 7 فٽ ) ٿئي ٿي. انهن جنسن کي ٿوها ڪونه ٿين. البته باختري اٺ (Camelus Bactrainus) کي ٻه ٿوها آهن. هن وقت هي دنيا جو واحد اُٺ آهي جيڪو اڃا به جهنگلي ماحول ۾ ملي ٿو. ٻن ٿوهن وارو اُٺ سڀ کان پهرين 3500 سال اڳ پالتو ٿيو پر اڃا به ڪي باختري اُٺ جهنگلي آهن. ان کان سواءِ باقي سڀ جنسون پالتو ٿي چڪيون آهن. هڪ ٿوهي اٺ Camel Dromedarius [[هندستان]] ۾ [[راجستان]] جي صحرا کان وٺي [[سنڌ]]، [[بلوچستان]]، [[ايران]]، عرب دنيا ۽ [[آفريڪا]] جي [[اوڀر]] ۽ اترين علائقن ۾ پالتو جانور طور ملي ٿو. اهو اٺ صحرا ۾ جهنگلي جيوت طور باقي نه بچيو آهي. هن جانور صحرائي زندگيءَ مطابق پاڻ کي مڪمل طرح ٺهڪائي ڇڏيو آهي. اٺ پنهنجي ٿوهي ۾ چرٻيءَ جو ذخيرو استعمال ڪندو آهي. جڏهن پاڻيءَ ۽ خوراڪ جي اڻاٺ هجي، تڏهن اهو جسم جو وزن 40 سيڪڙو تائين وڃائيندو آهي ۽ ٻين پالتو جانورن جي ڀيٽ ۾ (ٿڌين حالت ۾ [[پاڻي]] پيئڻ کان سواءِ ڇهه ست مهينا) وڌيڪ زندهه رهي سگهي ٿو.<ref name="اٺ">[http://encyclopediasindhiana.org/article.php?Dflt=%D8%A7%D9%BA ''اٺ''] [[انسائيڪلوپيڊيا سنڌيانا]] (جي ويب-سرزمين) جلد پھريون، [[سنڌي ٻوليءَ جو با اختيار ادارو]]، حيدرآباد. سال:2012ع</ref><ref name="camel">[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Camel ''Camel''] انگريزي وڪيپيڊيا تي اٺ بابت مضمون</ref> اٺ جا ٻہ قسم آهن ھڪڙو ھڪ ٿوھي وارو اٺ {{ٻيا نالا|انگريزي= ''' Dromedary '''}}جيڪو عرب ملڪن، اتر آفريڪا، ايران ۽ انڊيا ۾ ٿئي ٿو ۽ ٻيون ٻن ٿوھن وارو اٺ يا جنھن کي [[باختري اٺ]] جيڪو وچ ايشيا، افغانستان ۽ ايران جي ڪجھ علائقن ۾ ملندو آھي<ref name="انسائيڪلوپيڊيا آف اسلام" />. ھڪ ٿوھي وارو اٺ جو اصل وطن عربستان آھي جيڪو 2500 ق م ۾ پالتو جانور ٿيو<ref name="انسائيڪلوپيڊيا آف اسلام" />. اھو عرب خاندبدوش يا بدوي زندگي جو لازمي حصو رھيو ۽ سواري ،ڪپڙن ۽ کاڌي طور ڪتب ايندو هو. ان کي '''ريگستان جو جھاز''' چوندا آهن. ان جو ذڪر عبراني بائيبل، قرآن ۽ نئين عھدنامي ۾ پڻ ٿيل آهي<ref name="انسائيڪلوپيڊيا آف اسلام" />. اھو عربن جي اسلام کان اڳ واري شاعري ۾ پڻ ھڪ پسنديده موضوع رھيو<ref name="انسائيڪلوپيڊيا آف اسلام" />. يھوديت ۾ ھن اٺ جو گوشت کائڻ حرام آھي پر اسلام ۾ ان جو گوشت حلال آھي<ref name="انسائيڪلوپيڊيا آف اسلام" />. نيل واري وادي ۾ ھي اٺ زمين تي ھر ڏيڻ ۽ ٻين زرعي ڪمن لاءِ پڻ استعمال ٿيندو آهي<ref name="انسائيڪلوپيڊيا آف اسلام "> - Encyclopedia of Islam- Juan E. Campo J. Gordon Melton, Series Editor-: Facts On File, Inc. An imprint of Infobase Publishing 132 West 31st Street New York NY 10001
- pages# 128, </ref>.
| |||