جهانسي جي راڻي: جي ورجائن ۾ تفاوت
ڊاٿل مواد شامل ڪيل مواد
JogiAsad (بحث | ڀاڱيداريون) ڳنڍڻن کي شامل/بهتر ڪيو |
KaleemBot (بحث | ڀاڱيداريون) م خودڪار: اضافو زمرا +ترتيب+صفائي (14.9 core): + زمرو:هندستاني شاهي ناري+زمرو:جنگ ۾ شريڪ ڀارتي عورتون+زمرو:مراٺا سلطنت جون زائفائون |
||
سِٽَ 20:
|issue = Damodar Rao<br> [[جهانسي جو دامودر|آنند رائو]] (هنج ورتل)
}}
'''جهانسي جي راڻي''' يا ، راڻي لڪشمي ٻائي، ({{lang-en|Rani_of_Jhansi}}) (نومبر 19, 1828 -کان 18 جون 1858)<ref>[[ڪارل اي ميئر|ميئر، ڪارل اي.]] & [[شرين بليئر برائس|برائس، شرين بليئر]] (1999) ''Tournament of Shadows''. Washington, DC: Counterpoint; p. 138--"The Rani of Jhansi ... known to history as Lakshmi Bai, she was possibly only twelve in 1842 when she married the .. Rajah of Jhansi ..."</ref><ref name="ReferenceA">Though the day of the month is regarded as certain historians disagree about the year: among those suggested are 1827 and 1835.</ref> جنهن جو نالو '''لڪشمي ٻائي''' هيو. سا اُتر انڊيا، پرنسلي رياست [[جهانسي رياست]]، هاڻي جهانسي ضلعو، [[اتر پرديش]] ۾) جي راڻي هئي.<ref>{{cite web|url=http://indianexpress.com/article/who-is/who-is-manikarnika-4760894/|title=Who is Manikarnika?}}</ref> راڻي لڪشمي ٻائي 19 نومبر 1828ع تي پيدا ٿي هئي<ref name=":0"
▲'''جهانسي جي راڻي''' يا ، راڻي لڪشمي ٻائي، ({{lang-en|Rani_of_Jhansi}}) (نومبر 19, 1828 -کان 18 جون 1858)<ref>[[ڪارل اي ميئر|ميئر، ڪارل اي.]] & [[شرين بليئر برائس|برائس، شرين بليئر]] (1999) ''Tournament of Shadows''. Washington, DC: Counterpoint; p. 138--"The Rani of Jhansi ... known to history as Lakshmi Bai, she was possibly only twelve in 1842 when she married the .. Rajah of Jhansi ..."</ref><ref name="ReferenceA">Though the day of the month is regarded as certain historians disagree about the year: among those suggested are 1827 and 1835.</ref> جنهن جو نالو '''لڪشمي ٻائي''' هيو. سا اُتر انڊيا، پرنسلي رياست [[جهانسي رياست]]، هاڻي جهانسي ضلعو، [[اتر پرديش]] ۾) جي راڻي هئي.<ref>{{cite web|url=http://indianexpress.com/article/who-is/who-is-manikarnika-4760894/|title=Who is Manikarnika?}}</ref> راڻي لڪشمي ٻائي 19 نومبر 1828ع تي پيدا ٿي هئي<ref name=":0" /> ۽ 18 جون 1858ع تي وفات ڪري وئي. هن [[1857ع جي هندستاني بغاوت|جنگ آزادي هند 1857]] ۾ ڀرپور ڪردار نڀائيندڙ اڳواڻن منجهان هِڪَ هئي، جنهن هندستان کي [[انگريز]]ن کان آزاد ڪرائڻ ۾ زبردست ڪردار نڀايو.
== شروعاتي زندگي ==
[[فائل:Rani of Jhansi, watercolour on ivory, c. 1857.png|thumb|
=== پيدائش ===
Line 30 ⟶ 29:
== ونهانءُ ۽ پرڻو ==
هن جي شادي 1842 ۾ جهانسي جي راجا '''گنگاڌر رائو''' نوالڪر سان ٿي. ان مهل راڻيءَ جي عمر سڦا گهٽ 13 سال هئي. جيستائين هن کي منيڪنيڪا ۽ منو سڏيو ويندو هيو پر ونهانءَ ٿيڻ کانپوءِ لڪشمي ٻائي جي نالي سان سڏيو ويو. هن جو هڪ پُٽ دامودر کيس ڄميو پر انگريزن جي چال سان انکي نانگ ڏنگي ورتو اهو ننڍڙو شهزادو مري ويو، تنهنکانپوءِ هن پنهنجي ڀاڻيجو انند رائو کي پٽ طور پاليو ۽ سندس ڀيڻ انند کي پنهنجي موت کان اڳ راڻي لڪشمي کي سونپيو. انکانپوءِ راڻي جيئن تہ هر وقت
مهاراج گنگا کي پنهنجي پائٽيئي علي بهادر قتل ڪيو، جيڪو جهانسي جي تخت تي ويهڻ چاهي پيو .پر ان کان پوءِ راڻي تخت تي اهڙو زبردست قبضو ڪيو، نہ ئي علي بهادر ۽ نڪي ٻين دعويدارن کي تخت ڏنو ۽ نہ ئي [[انگريز]]ن جي [[ايسٽ انڊيا ڪمپني]] کي ڏنو، پر پاڻ راڻي بڻجي تخت تي ويهي راڄ هلائڻ لڳي.
Line 37 ⟶ 36:
=== شروعات ===
[[
جيئن تہ آزادي جي جنگ ۾ ڪيترن ئي رياستن حصو ورتو هيو، جن ۾ هڪ [[مغل]] سلطنت طرفان بهادر شاهہ ظفر ۽ ٻئي طرف جهانسي جي راڻي لڪشمي ٻائي. جهانسي جي راڻي شروعاتي کان ئي هڪ
آزادي جي تحريڪ مئي ۽ جولاءِ 1857 ۾ [[ميرٺ]] کان شروع ٿي. اصل ۾ ان تحريڪ کي ان مهل طاقت ملي جڏهن انگريزن جي فوج ۾ گهڻائي هندستاني ماڻهو موجود هيا ۽ انهن ڳئون ۽ سُوئر (خنزير) جي چرٻي وارو ڪاتوس استعمال ڪرڻ کان انڪار ڪيو. جن ۾ ان وقت انگريزن جي فوج ۾ جيئن تہ هندستاني هندو ۽ مسلمان شامل هيا تنهنڪري مسلمان انڪري انڪار
=== راڻيءَ جو ردِ عمل ===
[[فائل:The place from where Rani Lakshmibai jumped.jpg|thumb|محلات تي انگريزن جي هلان ڪرڻ کانپوءِ هي اهو اوچو مقام جتان کان جهانسي جي راڻي پنهنجي پُٽ انند کي چيلهہ سان ٻڌل گهوڙي بادل تي جهانسي جي محل کان هيٺ ٽپُ لڳايو.<ref>The English version of the notice reads: "Rani Jhansi jumped from this place on horseback with her adopted son"</ref>]] روايت موجب جڏهن راڻي قلعي کان پنهنجي گهوڙي بادل تي چڙهي ٽپو ڏنو ته راڻي جي پُٺيءَ تي ننڍڙو دامودر رائو هيو. اهي ٻئي بچي ويا پر سندن گهوڙو مري ويو.<ref>{{cite web|url=http://www.remarkableindia.com/jhansi.php|title=Jhansi|publisher=Remarkable India|accessdate=27 October 2012}}</ref> رات جي مهل راڻي پنهنجي پُٽ سميت مُحافظن جي چئوگرد حفاظتي گهيري ۾ کسڪي وئي هئي.<ref name="Jerosch">''[https://books.google.com/books?id=N-KpcaLP8VgC Rani of Jhansi, Rebel against will]'' by Rainer Jerosch, published by Aakar Books 2007; chapters 5 and 6</ref>
جڏهن فرنگين حملو ڪيو تہ ان ۾ ڪيترائي مشهور واقعا پيش آيا. راڻي لڪشمي ٻائي ان وقت انگريزن جو مقابلو ڪيو. ڪُجھ ڏينهن هي حملو هلندو رهيو. انکانپوءِ رائو دلهاجو نالي سان راڻي لڪشمي جو هڪ وزير هيو، تنهن کي راڻي هڪ ڀيري (قلعي جو وڏو دروازو (گيٽ)) تي بيهاريو ۽ کيس اها ذميداري ڏني تہ ان دروزري جي جي حفاطت ڪري، پر هن نمڪ حرامي ڪندي انگريزن جو ساٿ ڏنو. ان دروازي جي ويجهو حفاظت لاءِ بيٺل سمورن فوجين کي قلعي جي ٻئي
انکانپوءِ ڪجھ ڏينهن ۾ راڻي انگريزن تي هڪ زبردست حملو ڪيو ۽ جهانسي واپس ڇني ورتائين. پوءِ راڻي وستي واهڻ وڃي ماڻهن ۾ انگريزن خلاف تاءُ پکيڙيندي رهي<ref name="Jones2000">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=AEF6t0wDRKQC|title=Women Warriors: A History|author=David E. Jones|date=March 2000|publisher=Potomac Books Incorporated|isbn=978-1-57488-206-3|page=46}}</ref><ref>Vishnubhat Godse ''Maja Pravas''</ref> ۽ اهڙي ريت نيٺ [[1857ع جي هندستاني بغاوت|جنگ آزاد هند 1857]] شروع ٿي. جنهن ۾ راڻي ۽ سندس فوج ۽ ڪيترن ئي ٻين رياستن پڻ
== وفات ==
[[
[[
جڏهن آزادي جي جنگ لاءِ تحريڪ روان هئي تہ راڻي پڻ انگريزن سامهون ٿي مقابلو ڪيو، جنگ دوران انيڪ انگريزن کي موت جي گهاٽ لاٿائين. انکانپوءِ اوچتو ڪنهن فوجيءَ
ائين ڪرڻ سان راڻي انگريزن کي هي نياپو ڏيڻ پئي چاهي تہ انگريز نہ تہ راڻي کي زندگي ۾ پڪڙي سگهيا
اهڙي ريت راڻي جي جاکوڙ سان هندستان ۾ آزادي جو جذبو اُڀريو، هندستان جي ماڻهن انگريزن کي هندستان ڇڏي وڃڻ لاءِ تحريڪون هلائڻ لڳا، انهي زماني دوران انگريزن ويڙهايو ۽ راڄ ڪريو واري حڪمت عملي تحت ويندي ويندي 90 سال کانپوءِ مورڳو ملڪ جا ئي ٻہ ٽُڪر ڪري ٻہ رياستون [[پاڪستان]] ۽ [[ڀارت]] وجود ۾ آڻي ويا هليا. اڄ پڻ راڻي کي ڀارت ۾ هڪ قومي ناري (عورت) درجو حاصل آهي.
هن جي قبر گواليار جي علائقي ڦول باغ ۾ آهي. سندس موت کان ويهہ سال کانپوءِ [[جارج بروس ملسن|ڪرنل ميلسن]]
== مسلماننن سان سُلوڪ ==
راڻي طرفان مسلمانن سان سُٺو سُلوڪ ڪرڻ سميت محبت پڻ هُئي. راڻي مسلمان ۽ هندوئن کي برابر سمجندي هئي ۽ انهن
== ثقافتي نقاشي ۽ مجسما ==
<gallery widths="200" heights="200">
File:Laxmibai's statue in Solapur.JPG|لڪشمي ٻائي جو گهوڙي سواري وارو مجسمو [[سولاپور]], مهاراشٽر.
Line 71 ⟶ 70:
</gallery>
== حوالا ==
{{حوالا|2}}
== ٻاهِريان ڳنڍڻا ==
{{
* [https://www.britannica.com/biography/Lakshmi-Bai Lakshmi Bai]
* [https://www.nytimes.com/2019/08/14/obituaries/queen-laxmibai-rani-of-jhansi-overlooked.html Overlooked No More: Laxmibai, India's Warrior Queen Who Fought the British]
{{Authority control}}{{تحريڪ آزادي هند}}
[[زمرو:مراٺي ماڻهو]]▼
[[زمرو:جنگ ۾ شريڪ ڀارتي عورتون]]
[[زمرو:حڪمران عورتون]]
[[زمرو:مراٺا سلطنت جون زائفائون]]
▲[[زمرو:مراٺي ماڻهو]]
[[زمرو:هندستاني شاهي ناري]]
|