جهانسي جي راڻي: جي ورجائن ۾ تفاوت

ڊاٿل مواد شامل ڪيل مواد
Infobox royalty ڳنڍڻن کي شامل/بهتر ڪيو
ٽيگ: 2017ع ذريعو سنوار
ڳنڍڻن کي شامل/بهتر ڪيو
سِٽَ 27:
 
=== پيدائش ===
جهانسي جي راڻي لڪشمي ٻائي اَٽڪل 19 نومبر 1828 تي<ref name="Reference A name=Meyer, Karl E. 1999 p. 138">Meyer, Karl E. & Brysac, Shareen Blair (1999) ''[[Great Game|Tournament of Shadows]]''. Washington, DC: Counterpoint; p. 138--"The Rani of Jhansi ... known to history as Lakshmi Bai, she was possibly only fourteen in 1842 when she married the .. Rajah of Jhansi ..."</ref><ref name=":0">{{cite web|url=http://www.copsey-family.org/~allenc/lakshmibai/qanda.html#id2247378|title=When was she born?|last1=Copsey|first1=Allen|website=Lakshmibai, Rani of Jhansi|accessdate=2014-06-28}}</ref><ref>The 177th anniversary of the Rani's birth according to the Hindu calendar was celebrated at Varanasi in November 2012: {{cite news|url=http://article.wn.com/view/2012/11/13/Lakshmi_Bai_birth_anniversary_celebrated/|title=Lakshmi Bai birth anniversary celebrated|date=13 November 2012|work=Times of India|accessdate=6 December 2012|publisher=World News}}</ref> [[واراناسي|وارانسي]] ۾ هڪ هندو [[براهمڻ]] جي گهر ۾ ڄائي هئي. سندس پيءُ جو نالو [[موروپنت]] ۽ ماءُ جو نالو ڀاگيرتي هيو. سندس پيءُ شروع ۾ [[بٺور]] رياست جي راجا لاءِ ڪم ڪندو هيو، پر بٺور جي راجا پنهنجي سڳي ڌيءُ کان بہ وڌيڪ لڪشمي ٻائيءَ جي پالنا ڪئي.
 
== ونهانءُ ۽ پرڻو ==
هن جي شادي 1842 ۾ جهانسي جي راجا [[گنگا'''گنگاڌر درائورائو''' نوالڪر]] سان ٿي. ان مهل راڻيءَ جي عمر سڦا گهٽ 13 سال هئي. جيستائين هن کي منيڪنيڪا ۽ منو سڏيو ويندو هيو پر ونهانءَ ٿيڻ کانپوءِ لڪشمي ٻائي جي نالي سان سڏيو ويو. هن جو هڪ پُٽ دامودر کيس ڄميو پر انگريزن جي چال سان انکي نانگ ڏنگي ورتو اهو ننڍڙو شهزادو مري ويو، تنهنکانپوءِ هن پنهنجي ڀاڻيجو انند رائو کي پٽ طور پاليو ۽ سندس ڀيڻ انند کي پنهنجي موت کان اڳ راڻي لڪشمي کي سونپيو. انکانپوءِ راڻي جيئن تہ هر وقت پُٽ جي ياد ۾ هوندي هئي انڪري آنند جو نالو دامودار رکي ڇڏيائين ۽ ان کي پنهنجو سَڳو پُٽ طور اعلان ڪيائين.
 
مهاراج گنگا کي پنهنجي پائٽيئي علي بهادر قتل ڪيو، جيڪو جهانسي جي تخت تي ويهڻ چاهي پيو .پر ان کان پوءِ راڻي تخت تي اهڙو زبردست قبضو ڪيو، نہ ئي علي بهادر ۽ نڪي ٻين دعويدارن کي تخت ڏنو ۽ نہ ئي [[انگريز]]ن جي [[ايسٽ انڊيا ڪمپني]] کي ڏنو، پر پاڻ راڻي بڻجي تخت تي ويهي راڄ هلائڻ لڳي.
سِٽَ 38:
=== شروعات ===
[[File:The Seal of Rani Lakshmibai of Jhansi.jpg|thumb|The Rani of Jhansi's seal]]
جيئن تہ آزادي جي جنگ ۾ ڪيترن ئي رياستن حصو ورتو هيو، جن ۾ هڪ [[مغل]] سلطنت طرفان [[بهادر شاهہ ظفر]] ۽ ٻئي طرف جهانسي جي راڻي لڪشمي ٻائي. جهانسي جي راڻي شروعاتي کان ئي هڪ همٿ واري ناري هئي ۽ انگريزن سامهون کين مُنجهائي ويندي هئي. ڪنهن هندستاني تي انياءُ (ظلم) نہ سهي سگهندي هئي ۽ جيڪڏهن انگريز هندستاني تي ظلم ڪندو هيو تہ انکي مُنهن ٽوڙ جواب ڏيندي هئي.
 
آزادي جي تحريڪ مئي ۽ جولاءِ 1857 ۾ [[ميرٺ]] کان شروع ٿي. اصل ۾ ان تحريڪ کي ان مهل طاقت ملي جڏهن انگريزن جي فوج ۾ گهڻائي هندستاني ماڻهو موجود هيا ۽ انهن ڳئون ۽ سُوئر (خنزير) جي چرٻي وارو ڪاتوس استعمال ڪرڻ کان انڪار ڪيو. جن ۾ ان وقت انگريزن جي فوج ۾ جيئن تہ هندستاني هندو ۽ مسلمان شامل هيا تنهنڪري مسلمان انڪري انڪار ڪيو تہ اُهي سوئر (خنزير) کي ملعون سمجهندا آهن ۽ هندن انڪري انڪار ڪيو تہ ڳئونءَ کي ڀاڳڀري (برڪت واري) سمجهندا آهن، تنهنڪري ٻنهين جي لاءِ جائز نہ هيو تہ هو ڪارتوس استعمال ڪن.
سِٽَ 45:
[[فائل:The place from where Rani Lakshmibai jumped.jpg|thumb|محلات تي انگريزن جي هلان ڪرڻ کانپوءِ هي اهو اوچو مقام جتان کان جهانسي جي راڻي پنهنجي پُٽ انند کي چيلهہ سان ٻڌل گهوڙي بادل تي جهانسي جي محل کان هيٺ ٽپُ لڳايو.<ref>The English version of the notice reads: "Rani Jhansi jumped from this place on horseback with her adopted son"</ref>]] روايت موجب جڏهن راڻي قلعي کان پنهنجي گهوڙي بادل تي چڙهي ٽپو ڏنو ته راڻي جي پُٺيءَ تي ننڍڙو دامودر رائو هيو. اهي ٻئي بچي ويا پر سندن گهوڙو مري ويو.<ref>{{cite web|url=http://www.remarkableindia.com/jhansi.php|title=Jhansi|publisher=Remarkable India|accessdate=27 October 2012}}</ref> رات جي مهل راڻي پنهنجي پُٽ سميت مُحافظن جي چئوگرد حفاظتي گهيري ۾ کسڪي وئي هئي.<ref name="Jerosch">''[https://books.google.com/books?id=N-KpcaLP8VgC Rani of Jhansi, Rebel against will]'' by Rainer Jerosch, published by Aakar Books 2007; chapters 5 and 6</ref>
 
جڏهن فرنگين حملو ڪيو تہ ان ۾ ڪيترائي مشهور واقعا پيش آيا. راڻي لڪشمي ٻائي ان وقت انگريزن جو مقابلو ڪيو. ڪُجھ ڏينهن هي حملو هلندو رهيو. انکانپوءِ [[رائو دلهاجو]] نالي سان راڻي لڪشمي جو هڪ وزير هيو، تنهن کي راڻي هڪ ڀيري (قلعي جو وڏو دروازو (گيٽ)) تي بيهاريو ۽ کيس اها ذميداري ڏني تہ ان دروزري جي جي حفاطت ڪري، پر هن نمڪ حرامي ڪندي انگريزن جو ساٿ ڏنو. ان دروازي جي ويجهو حفاظت لاءِ بيٺل سمورن فوجين کي قلعي جي ٻئي طرف موڪليو ۽ دروازو انگريزن جي لاءِ کولڻ لڳو ان وقت راڻي جي هڪ وفادار ۽ ننڍپڻ جي ٻانهي ڪاشي کيس دروازو کولڻ کان جهليو تہ انکي بہ هن قتل ڪري ڇڏيو. جهانسي جي راڻي کي پروڙ پئي تہ هوءَ تُرت ئي ان دروازي ڏانهن ڀڳي انگريزن کي روڪڻ لاءِ پر تيسيتائين انگريز قعلي جي اندر داخل ٿي چُڪا هيا، راڻي جي فوج انگريزن جو مقابلو ڪيو پر انگريزي فوج، راڻي جي فوج کان ويهہ ڀيرا وڌيڪ هئي، انهيءَ صورتحال ۾ راڻيءَ وٽ ڀڄي نڪرڻ کانسواءِ ٻيو ڪابہ راهہ نہ بچي سگهي ۽ مجبوريءَ ۾ راڻي محل کان وڃڻ لڳي. ان وقت انگريزن هن کي چئوپاسي کان گهيري ۾ ورتو هيو، پر راڻِي هڪ جانباز هئي هوءَ محل جي انتهائي اوچي مقام کان گهوڙي تي سوار ٿي ٽپو لڳايو ۽ ٻاهر ڀڄي نڪري وئي. (مٿي مقام جي تصوير کاٻي طرف موجود آهي)۔
 
انکانپوءِ ڪجھ ڏينهن ۾ راڻي انگريزن تي هڪ زبردست حملو ڪيو ۽ جهانسي واپس ڇني ورتائين. پوءِ راڻي وستي واهڻ وڃي ماڻهن ۾ انگريزن خلاف تاءُ پکيڙيندي رهي<ref name="Jones2000">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=AEF6t0wDRKQC|title=Women Warriors: A History|author=David E. Jones|date=March 2000|publisher=Potomac Books Incorporated|isbn=978-1-57488-206-3|page=46}}</ref><ref>Vishnubhat Godse ''Maja Pravas''</ref> ۽ اهڙي ريت نيٺ [[1857ع جي هندستاني بغاوت|جنگ آزاد هند 1857]] شروع ٿي. جنهن ۾ راڻي ۽ سندس فوج ۽ ڪيترن ئي ٻين رياستن پڻ حصو ورتو.