ايلسا قاضي: جي ورجائن ۾ تفاوت
ڊاٿل مواد شامل ڪيل مواد
KaleemBot (بحث | ڀاڱيداريون) م ←''وفات'': صفائي, replaced: File: ← فائل: using AWB |
KaleemBot (بحث | ڀاڱيداريون) م خودڪار: اضافو زمرا +ڳنڌڻو+ترتيب+صفائي (14.9 core): + زمرو:ويهين صدي جا شاعر+زمرو:پاڪستاني مسلم شخصيتون+زمرو:سنڌي شاعر |
||
سِٽَ 9:
| spouse = امداد علي امام علي قاضي ([[علامہ آء آء قاضي]])<ref>{{cite web|first1=Ghulam Nabi|last1=Kazi|URL=https://www.flickr.com/photos/pimu/3779901195|title=A letter from Elsa Kazi to her husband Allama II Qazi on 20 April 1950}}</ref><br/>(m. 1910; wid. 1967)
}}
'''''ايلسا قاضي''':'''Elsa Kazi''' (1884–1967): [[علامه آءِ آءِ قاضي|علامه قاضي]] جي گهر واري جرمن خاتون آهي. پاڻ [[سنڌي ادب]] ادن جي انگريزي ۾ کوڙ ساري خدمت ڪئي اٿس.''سندس پيدائشي جرمن نالو گرٽروڊ لئش(Gertrude Loesch) ھيو. سنڌ م
▲'''''ايلسا قاضي''':'''Elsa Kazi''' (1884–1967): [[علامه آءِ آءِ قاضي|علامه قاضي]] جي گهر واري جرمن خاتون آهي. پاڻ [[سنڌي ادب]] ادن جي انگريزي ۾ کوڙ ساري خدمت ڪئي اٿس.''سندس پيدائشي جرمن نالو گرٽروڊ لئش(Gertrude Loesch) ھيو. سنڌ م ۾ عام طور تي کيس "Mother Elsa" : امڙ ايلسا جي نالي سان سڃاتو ويندو آھي.
== ''زندگيءَ جو احوال'' ==
''ايلسا گرٽ، جنهن کي سنڌ ۾ ”مدر ايلسا“ چيو ويندو آهي، سا جرمن نسل جي هڪ مشفق ۽ غريب پرور عورت هئي. سندس ولادت [[جرمني|جرمنيءَ]] جي روڊل اسٽاٽ نالي هڪ ننڍڙي شهر ۾، 13 آڪٽوبر 1884ع تي ٿي. سندس والد هڪ موسيقار هو. ايلسا جو ننڍپڻ کان ئي مصوريءَ ۽ شاعريءَ ڏانهن لاڙو هو. 19 صديءَ جي آخر ۾ هيءُ خاندان جرمنيءَ مان لڏي اچي انگلنڊ رهيو، جتي هن جي ملاقات علامه آءِ. آءِ قاضي صاحب سان ٿي. هنن ٻنهي جي هڪ ٻئي ذهني ۽ دلي هم آهنگي ٿي ۽ ٻنهي جي پاڻ ۾ محبت ٿي وئي. تنهن کانپوءِ 1910ع ۾ علامه صاحب ايلسا سان شادي ڪري پنهنجي محبت کي ازدواجي رشتي ۾ تبديل ڪيو. شاديءَ کان پوءِ، علامه صاحب جي صلاح سان ايلسا قاضيءَ انگريزيءَ ۾ شاعريءَ ۽ تصنيف تاليف جو ڪم شروع ڪيو. سال 1911ع ۾ هوءَ علامه صاحب سان گڏ، سنڌ ۾ آئي ۽ حيدرآباد ۾ اچي رهي، جتي سندس شعر انگريزي اخبارن ۾ ڇپجڻ لڳا. تنهن کان پوءِ سندس شعرن جو مجموعو، حيدرآباد جي اسٽئنڊرڊ پرنٽنگ ورڪس جي مسٽر آڏواڻيءَ ڇپائي پڌرو ڪيو. هن جي انگريزي ڪتابن ۾''
# ''Old English Garden Symphony (Novel)''
# ''Temptation (Drama)''
# ''Civilization, Through The Ages''
''اچي وڃن ٿا. اهو ايلسا جو پهريون ڪتاب هو. [[شاهه عبداللطيف ڀٽائي|شاهه عبداللطيف ڀٽائيءَ]] جي چونڊ ڪلام جو انگريزي ترجمو، “Risalo of Shah Abdul Latif (Selections)” سندس آخري ڪتاب آهي. علامه قاضي صاحب ۽ ايلسا زندگيءَ جا 60 سال گڏ گذاريا. سندن محبت مثالي محبت هئي.''<ref name="سنڌيانا">[http://encyclopediasindhiana.org/article.php?Dflt=ايلسا%
== علامہ آء آء قاضي سان شادي ==
ھُنن ٻنھي جي پھرين ملاقات 1908ع ۾ انگلينڊ جي شھر لنڊن ۾ ھڪ ٽرين ۾ سفر ڪندي ٿي ھئي. آمھون سامھون سيٽن تي ويٺل اوڀر جي ھُن ڳڀرو نوجوان جي چھري تي حجابن جا ڪيترائي انڊلٺي رنگ ڏسي، اولھه جي ھن شاعره ۽ چترڪار کان رھيو ڪونه ٿيو ۽ اُمالڪ کانئس پڇي ورتائين ته سندس اَباڻڪو ملڪ ڪھڙو آھي ۽ ھو ھتي ھن ملڪ (انگلينڊ) ۾ ڇا ٿو ڪري ۽ جڏھن اوڀر جي ھن لڄاڙي نوجوان کيس ٻڌايو ته 1907ع کان ھتي اعليٰ تعليم حاصل ڪرڻ لاءِ آيل آھي. ڳالھه تعليم جي موضوع کان وڌي شاعري، ادب، فلسفو، ٿياسافي، آرٽ ۽ ٻين انيڪ علمي موضوعن کان ٿيندي ھڪ ٻي ملاقات جي وعدي واري پڄاڻيءَ تي پھتي، اھڙي ئي ھڪ ملاقات ۾ سنڌي پريمڪائن وانگر ھن اولھه جي چترڪار، شاعره ۽ ليکڪ ھڪ وڏي رومال تي ڀرت ڀري سندس نانءُ سان گڏ ”تنھنجي ايلسا سيپٽمبر 1908ع“Your’s”) (Elsa Kazi September 1908
نفيس احمد شيخ جلد؛ 35 ڇپيندڙ؛ سنڌي ادبي بورڊ سال :جنوري - مارچ 1986ع)</ref>.
== خدمتون ==
1923ع واري ڏينھن ۾ علامه آءِ. آءِ. قاضي صاحب خيرپور رياست ۾ ڊسٽرڪٽ اينڊ سيشن جج ھئا، تن ڏينھن ۾ ايلسا قاضي مير علي نواز ناز جي ھڪ سنڌي عزل جو انگريزيءَ ۾ منظوم ترجمو ڪيو، نه رڳو ايترو پر انھيءَ دور ۾ علامه آءِ. آءِ. قاضي صاحب سان گڏجي ھُن سنڌ ۾ پوئٽري سوسائٽي جو بنياد وڌو ۽ ان ۾ سرگرم رھي. رڪارڊ مان 11 سيپٽمبر 1952ع تي پوئٽري سوسائٽي جي حيدرآباد واري شاخ ۾ ميرزا قليچ بيگ جي صدارت ھيٺ ھڪ ادبي گڏجاڻيءَ ۾ پنھنجي جيون ساٿي علامه آءِ. آءِ قاضيءَ سان گڏ شريڪ ٿي پنھنجون لکڻيون پڙھندي نظر اچي ٿي.
1932ع ۾ يورپ جي دانشور جارج برنارڊشا جي ھڪ ڪتاب “ADVENTURES OF THE BLACK GIRL IN HER SEARCH FOR GOD” جي جواب ۾ امڙ ايلسا قاضي ۽ علامه آءِ. آءِ قاضي “ADVENTURE OF THE BROWN GIRL IN HER SEARCH FOR GOD”
1952ع ۾ ھن جي شاعريءَ جو مجموعو “TERRESTRIAL AND CELESTIAL ECHOES” پڌرو ٿيو جنھن ۾ 2400 شاھڪار نظم آھن.
وفات کان ڪجھ سال اڳ ھن جو شاعريءَ جو آخري مجموعو “Departure of Disguisted cocscience”
سنڌ ۾ رھي ھن تمام وڏو ڪم ڪيو، سندس رڳو ھڪ نظم نم جو وڻ “Neem Tree”
ھُن ھڪ ڀيرو پاٽ شريف کان واپس موٽندي سنڌونديءَ کي سن وٽان سانوڻيءَ ۾ ڀرپور وھندي ڏٺو ھو، جڏھن نئين سن ۽ نئين رني ٻئي لڏنديون لمنديون سن وٽان گھٽ ڏئي سنڌوءَ سان ڀاڪرين پئجي رھيون ھيون، تڏھن علامه آءِ. آءِ قاضي کيس انھيءَ نظاري کي ڏيکاريندي ٻڌايو ھو ته: اھو جي. ايم. سيد جو ڳوٺ آھي. تڏھن ٻنھي سن ۾ سيد جي رٿيل ھڪ علمي مرڪزي ”سنڌو وديا ڀون“ قائم ڪرڻ واري رٿا کي ياد ڪيو ۽ ھن جي. ايم. سيد کي انھيءَ جڳھ تي ھن آدرشي علمي مرڪز جي قائم ڪرڻ واري رٿ کي ساراھيو ۽ پنھنجون خدمتون بنان ڪنھن اجوري جي آڇيون. قدرت ڪجھ عرصي کان پوءِ ھنن ٽنھي جي انھيءَ آدرشي علمي مرڪز واري خواب جي ساڀيان سنڌ يونيورسٽيءَ جي شڪل ۾، علامه آءِ. آءِ. قاضي صاحب جي سنڌ يونيورسٽيءَ واري وائيس چانسلريءَ واري دور ۾ عملي شڪل ۾ مڪمل ٿي<ref name="autogenerated1"
== ''وفات'' ==
Line 45 ⟶ 44:
{{حوالا}}
== ''پڻ ڏسو'' ==
* [[علامه آءِ آءِ قاضي]]
* [[سنڌ يونيورسٽي]]
Line 53 ⟶ 52:
[[زمرو:1884ع جون پيدائشون]]
[[زمرو:1967ع جون وفاتون]]
[[زمرو:20ھين صديءَ جا شاعر]]
[[زمرو:پاڪستان ۾ جرمن جلاوطن فرد]]
[[زمرو:پاڪستاني مسلمان]]
[[زمرو:جرمن مسلمان]]
[[زمرو:جرمن نسل جا پاڪستاني ماڻھو]]
▲[[زمرو:پاڪستاني مسلمان]]
[[زمرو:حيدرآباد ضلعي، پاڪستان جا ماڻھو]]
[[زمرو:لنڊن جا ماڻھو]]▼
[[زمرو:روڊولسٽٽ جا ماڻهو]]
[[زمرو:سنڌي شاعر]]
[[زمرو:سنڌي ٻوليءَ جا شاعر]]
[[زمرو:
[[زمرو:
|