اسرائيل: جي ورجائن ۾ تفاوت

ڊاٿل مواد شامل ڪيل مواد
سنوار جو تَتُ ڪونهي
ٽيگَ: موبائل سنوار موبائل ويب سنوار وڌيل موبائل سنوار
م Bot: Automated text replacement (-File: +فائل:)
سِٽَ 94:
== تاريخ ==
 
[[Fileفائل:Herzl-balcony.jpg|thumb|left|سن 1901 ۾ ٿيوڊر ھرزل جيڪو صيھونيت جو باني ھيو ]]
29 نومبر 1947ع تي، گڏيل قومن جي جنرل اسيمبليءَ، فلسطين جي لاءِ هڪ لازمي ورهاڱي جي منصوبي جي منظوري ڏني. جنهن ۾ نئين عرب ۽ يهودي رياستن جي مقرر ڪيل سرحدن ۽ يوروشيلم جو انتظام گڏيل قومن جي عالمي عملداري هيٺ ڏيڻ جو ذڪر ٿيل هو. 14 مئي 1948ع تي رات جو وچ ڌاري فلسطين تي برطانوي اختيار جي خاتمي لاءِ مقرر ڪيو ويو. ان ڏينهن ڊيوڊ بين گوريان، صيهوني (يهودين کي فلسطين ۾ آباد ڪرڻ جو حامي) تنطيم ۽ فلسطين جي يهودي ايجنسي جي انتظامي سربراهه جي طور تي، برطانوي مينڊيٽ جي خاتمي کان پوءِ اسرائيل جي هڪ يهودي رياست جي قيام جو اعلان ڪيو، جيڪا اسرائيل جي رياست جي نالي سان ڄاتي وڃي ٿي. نئين رياست جي حدن جي اعلان ۾ ڪا به وضاحت نه ڪئي وئي. پاڙيسري عرب لشڪرن ٻئي ڏينهن ختم ٿيل برطانوي مينڊيٽ تي حملو ڪيو ۽ اسرائيلي فوجن سان جنگ ڪئي. 1949 ۾ گڏيل قومن اسرائيل جي رياستي حيثيت کي تسليم ڪندي کيس ميمبر ٿيڻ جي اجازت ڏني. جنھن بعد يورپ ۽ وچ اوڀر مان وڏي پيماني تي يھودين جي اسرائيل ۾ ھجرت ٿي ۽ اسرائيل جي آبادي ۾ تيزي سان اضافو ٿيو.<ref>{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/is.html}</ref>
[[Fileفائل:Israel-1947-1949.jpg|thumb|
اسرائيل 1949 ۾ قيام وقت]]
تڏهن کان پاڙيسري عرب رياستن سان جنگين جي سلسلي ۾ اولهه ڪناري (ويسٽ بينڪ)، سينائي اُپٻيٽ (1956–57، 1967–82) ۽ ڏکڻ لبنان جي ڪجهه حصي (1982–2000)، غزا جي پَٽي (1967–2005); تي قبضو ڪري ورتو، 2005ع کان پوءِ غزا جي پٽيءَ کي ڇڏڻ کان پوءِ به، غزا ۽ گولان جبلن تي ان جو قبضو تصور ڪيو وڃي ٿو. اسرائيل گولان جي جبلن ۽ اوڀر يوروشيلم تائين پنهنجي اختيارن کي وڌائي ڇڏيو آهي پر اولهه جي ڪناري (ويسٽ بينڪ) تي پنهنجي اختيارن کي عمل ۾ نه آندو آهي. اسرائيل فلسطين مسئلي کي حل ڪرڻ جي ڪوششن جو نتيجو ڪڏهن به امن جي صورت ۾ نه نڪتو آهي. تنهن هوندي به اسرائيل ۽ مصر ۽ اردن، ٻنهي سان امن معاهدن تي ڪاميابيءَ سان صحيون ڪري چڪو آهي. غزه، اولهه جي ڪناري ۽ اوڀر يوروشيلم تي اسرائيلي فوجي قبضو، جديد دور جي دنيا جو ڊگهو ترين قبضو آهي.
[[Fileفائل:Bill Clinton, Yitzhak Rabin, Yasser Arafat at the White House 1993-09-13.jpg|thumb|ازحاڪ رابن، ياسر عرفات ، بل ڪلنٽن، اوسلو اڪارڊ واري تقريب ۾ ]]
 
==جاگرافي==
سِٽَ 110:
2016ع ۾ ان جي آبادي 8،502،900 ھئيجن مان 6,363,700 يعني 74.9 سيڪڙو  يهودي 766,500 دروز ۽ اوڀر يوروشيلم جي عربن سميت عرب ھيا).ھي دنيا جي واحد رياست آهي جتي يھودي مذھب وارا گھڻائي ۾ آھن اسرائيلي عربن جي وڏي اڪثريت سني مسلمانن، نيگرو (Negro) بدوي (Bedouins) ، باقي عيسائي ۽ دَروز آهن. ٻين اقليتن ۾ آرامي، اَشوري، سميري، آرميني، سِرڪاسينس، ڊام آبادي ۽ ويٽنامي اقليت شامل آهي. اسرائيل، آفريڪا ۽ ايشيا جي ڪارن عبراني اسرائيلين سميت، سوڊان، اريٽريا ۽  نيم صحرائي آفريڪا جي غير قانوني مهاجرن، شهريت نه رکندڙ پرڏيهي ڪم ڪندڙن، آفريڪا ۽ ايشيا مان پناهه لاءِ آيلن جي چڱي ڀلي آباديءَ جي پڻ ميزباني ڪري ٿو.
 
[[Fileفائل:Palestine Distribution of Population 1947 UN map no 93(b).jpeg|thumb|left|سن 1946 ۾ آبادي جي ورھاست]]
 
== سياسي انتظام ==
سِٽَ 122:
 
 
| [[Fileفائل:Foreign relations of Israel Map.png|upright=1.7|thumb|<div align="center">
'''اسرائيل جا دنيا سان سفارتي ناطا'''</div> {{legend|#0077B9|سفارتي تعلقات وارا ملڪ}}{{legend|#FF8040|جن سان سفارتي لاڳاپا ناھن}}
{{legend|#FFF200|جن سان سفارتي لاڳاپا ختم ٿي ويا}}]]|}
[[Fileفائل:IsrPass.jpg|thumb|اسرائيلي پاسپورٽ]]