ٻولي: جي ورجائن ۾ تفاوت

ڊاٿل مواد شامل ڪيل مواد
←‏حوالا: زمرو:ٻولي
ٽيگ: 2017ع ذريعو سنوار
مضمون کي بهتر بڻايو اسٽائيل کي بهتر ڪيو, سانچو داخل ڪيو ويو
ٽيگ: 2017ع ذريعو سنوار
سِٽَ 1:
{{About|human language in general|other uses|Language (disambiguation)}}
لفظن جو مجموعو ۽ انهن کي ملائڻ جو طريقو (يعني [[گرامر]]) جيڪو ڪوئي گروه سمجهي ۽ انکي رابطي طور استعمال ڪري ته انکي '''ٻولي''' چيو ويندو آهي.
{{pp-protected|reason=high-visibility article with history of unconstructive edits; half a dozen reversions in less than a month|small=yes}}
ٻوليء هڪ اهڙو نظام آهي جيڪو مواصلات جي منجھيل نظام جي ترقي، حصول، بحالي ۽ استعمال، خاص طور تي ايئن ڪرڻ جي انساني قابليت يا صلاحيت تي مشتمل آهي؛ ٻولي اهڙي ريت هڪ سرشتي جو ڪوئي مخصوص مثال آهي.
{{short description|Capacity to communicate using signs, such as words or gestures}}
ٻوليء جي سائنسي اڀياس کي لسانيات (linguistics) سڏيو ويندو آهي.
{{Use dmy dates|date=July 2015}}
{{good article}}
{{multiple image
| align = right
| direction = vertical
| width =220
| image1 = Tepantitla mural, Ballplayer A (Daquella manera).jpg
| alt1 =
| caption1 = A mural in [[Teotihuacan]], Mexico ({{Circa|2nd}} century) depicting a person emitting a [[speech scroll]] from his mouth, symbolizing speech
| image2 = Cuneiform script2.png
| alt2 =
| caption2 = [[Cuneiform]] is the first known form of [[written language]], but [[spoken language]] predates writing by at least tens of thousands of years.
| image3 = Girls learning sign language.jpg
| caption3 = Two girls learning [[American Sign Language]]
|image4 = Braille house09.JPG
|caption4 = [[Braille]] writing, a [[Touch|tactile]] variant of a [[writing system]]
}}
 
ٻوليء هڪ اهڙو [[ٻولي سرشتو|نظام]] آهي جيڪو [[مواصلات]] جي منجھيل نظام جي ترقي، حصول، بحالي ۽ استعمال، خاص طور تي ايئن ڪرڻ جي [[انسان|انساني]] قابليت يا صلاحيت تي مشتمل آهي؛ ٻولي اهڙي ريت هڪ سرشتي جو ڪوئي مخصوص مثال آهي.
ٻوليء جي سائنسي اڀياس کي [[لسانيات|لسانيات(linguistics)]] سڏيو ويندو آهي.لفظن جو مجموعو ۽ انهن کي ملائڻ جو طريقو (يعني [[گرامر]]) جيڪو ڪوئي گروه سمجهي ۽ انکي رابطي طور استعمال ڪري ته انکي '''ٻولي''' چيو ويندو آهي.
 
ٻوليءَ کي هنديءَ ۾ ڀاشا چيو ويندوآهي. هندستان جا سنڌي اديب اڪثر ٻوليءَ جي جاءِ تي عام طور ”ڀاشا“ جو لفظ ڪتب آڻيندا آهن. ڇاڪاڻ جو اهو لفظ ’مڪمل زبان‘ وارو مفهوم رکي ٿو. جڏهن ته ڪن ماهرن جي راءِ ۾ ٻولي صرف ڳالهايل زبان لاءِ ڪتب آڻڻ گهرجي. ڀاشا معنى ٻولي Language ۽ اپڀاشا معنى ٻوليءَ جو ننڍو دفعو (Dialect). البت سنڌيءَ ۾ لفظ ’ٻولي‘ مڪمل زبان واري معنيٰ رکي ٿو. <ref>.ڪتاب:ادبي اصطلاحن جي تشريحي لغت؛مرتب: مختيار احمد ملاح؛پبلشر:[[سنڌي لئنگئيج اٿارٽي]]</ref>ٻولي اوچتو پئدا نه ٿي آهي ۽ نه ديوتائن وٽان مليل سوکڙي آهي. پر اظهار جو هي وسيلو صدين جي ڪوششن کان پوءِ حاصل ٿيو آهي. ان جي شروعات مرد جي پنهنجي ماديءَ کي سڏڻ وارن آوازن سان ٿي ۽ انهن آوازن ارتقا جون منزلون لنگهي، شاعريءَ جي شڪل اختيار ڪئي. لفظن يا شَيِن جي نالن کان سواءِ جن سان ذهن ۾ خاص تصور ٿا اچن، شين جا اجتماعي تصور قائم ٿي نه سگهن ها. ۽ عقل ڪڏهن به وحشي پڻي جي منزل کان اڳتي وڌي نه سگهي ها. لفظن کان سواءِ فلسفو، شاعري، تاريخ ۽ نثر سڀ ناممڪن هئا. لفظن کان سواءِ ڪڏهن به آئن اسٽائن ۽ اناطول فرانس جي ذهنن جون باريڪيون حاصل ٿي نه سگهن ها. لفظن کان سواءِ نه مرد مرد هجي ها ۽ نه عورت عورت.<ref name ="ول ڊيورنٽ" > ڪتاب جو نالو: فلسفي جون راحتون ،ليکڪ: وِل ڊيوران سنڌيڪار، آغا سليم ؛ايڊيشن 2016 ؛ڇپائيندڙ: سنڌي ادبي بورڊ ڄام شورو</ref>