هيرو (ڊائمنڊ): جي ورجائن ۾ تفاوت
ڊاٿل مواد شامل ڪيل مواد
Shuaib-bot (بحث | ڀاڱيداريون) م Bot: Converting bare references, using ref names to avoid duplicates, see FAQ |
Intisar Ali (بحث | ڀاڱيداريون) سنوار جو تَتُ ڪونهي ٽيگَ: موبائل سنوار موبائل ويب سنوار |
||
سِٽَ 1:
{{Infobox mineral
|name ='''<span style='color: Green'>الماس</span>'''<br>
'''<span style='color:
Indigo'>ھيرو</span>'''
|category = معدنياتي عنصر
|boxwidth =
|boxbgcolor = #7da7d9
|image = Rough diamond.jpg
|imagesize = 260px
|alt = A clear octahedral stone protrudes from a black rock.
|caption = گھڻ پاسن وارو ھيرو
|formula = [[Carbon|C]]
|molweight = {{val|12.01|ul=g/mol}}
|strunz = 1.CB.10a
| dana = 1.3.6.1
|color = مخصوص ڦڪو، ناسي, يا ڀوري رنگ کا بي رنگ تائين مختلف رنگن وارو. تمام گھٽ صورت ۾ نيرو، سائو، ڪارو، اڇو، واڱڻائي، نارنگي، ۽ ڳاڙھو
|habit = [[Octahedral]]
|system = [[Cubic crystal system|Cubic]]
|class = Hexoctahedral (m{{Overline|3}}m) <br/>[[H-M symbol]]: (4/m {{Overline|3}} 2/m)
|twinning = Spinel law common (yielding "macle")
|cleavage = 111 (perfect in four directions)
|fracture = [[Conchoidal fracture|Conchoidal]] (shell-like)
|mohs = 10 (defining mineral)
|luster = [[Adamantine lustre|Adamantine]]
|polish = Adamantine
|refractive = 2.418 (at 500 nm)
|opticalprop = Isotropic
|birefringence = None
|dispersion = 0.044
|pleochroism = None
|streak = Colorless
|melt = [[Carbon#Characteristics|Pressure dependent]]
|gravity = {{val|3.52|0.01}}
|density = 3.5–{{val|3.53|ul=g/cm3}}
|diaphaneity = [[Transparency (optics)|Transparent]] to subtransparent to translucent
|references =<ref name=mindat/><ref name=webmin>{{cite web|publisher=WebMineral|title=Diamond|url=http://webmineral.com/data/Diamond.shtml|accessdate=July 7, 2009}}</ref>
}}
'''ھيرو'''' يا ''الماس''{{ٻيا نالا|انگريزي='''Diamond'''}} ڪاربان جو ھڪ ٺوس قسم آھي. ان جا ائٽم قلمي{{ٻيا نالا|انگريزي= crystal}} ھوندا آھن. ڪاربان جو ھڪ ٻي شڪل گريفائيٽ بہ ھوندي آھي پر ھيرو ان کان مختلف ھوندو آھي ۽ ان جي ٿرمل ڪنڊڪٽوٽي ۽ سختي تمام گھڻي ھوندي آھي. قدرتي ھيري جي عمر ھڪ ارب کان ساڍا ٽي ارب سال ھوندي آھي ۽ انھن جي موجودگي زمين جي اندر 150 سئو ڪلوميٽرن جي گھرائي ۾ ھوندي آھي. پر ٻرندڙ جبلن جي عملن جي ڪري اھي زمين جي مٿين سطح تي جبلن ۾ پھتا.<br>
جواهرات جو اعليٰ قسم، جنهن کي سنڌيءَ ۾ هيرو، سنسڪرت ۾ هيرڪ، [[فارسي ٻولي|فارسيءَ]] ۾ -الماس- ۽ انگريزيءَ ۾ ڊائمنڊ چوندا آهن. هيرو، جواهرات جي سڀني قسمن ۾ اعليٰ ڳڻيو وڃي ٿو. نُدرت، رنگينيءَ، پائيداريءَ، سختيءَ، اوجر ۽ چمڪ ۾ هن سان ٻيو ڪوبه جواهر مٽ ٿي نٿو سگهي. هن -پٿر- جي ڪيميائي ماهيت ۾ خالص ڪاربان ٿيندو آهي. هيءُ -پٿر-، قلمن جي صورت ۾ گهڙيل لڀندو آهي. هن جا قلم شفاف ٿيندا آهن. ڪڏهن ڪڏهن نيم شفاف يا غيرشفاف حالت ۾ به لڀندو آهي. جوهري قدر و قيمت جا هيرا عموماً بي رنگ هوندا آهن. ڪي هلڪي رنگ ۾ زرد، نيرا ۽ ڳاڙهاڻ مائل هيرا به جواهرات ۾ پسند ڪيا ويندا آهن. جيڪي هيرا غيرشفاف ۽ ڪارا هوندا آهن، اهي صنعتي ڪم ۾ استعمال ٿيندا آهن. -جن- هيرن ۾ هلڪي زرد رنگ جي جهلڪ هوندي آهي، -تن- کي ”بناسپتي“ چوندا آهن. -جن- هيرن ۾ خاڪي ۽ ملاگيري رنگ جهلڪندو آهي، -تن- کي ”تيليو“ چوندا آهن.
هيري جو استعمال قديم زماني کان ٿيندو رهيو آهي. 480 سال. ق. م. ۾ يوناني ديوتا جي هڪڙي بوتي جي اکين ۾ هيرا جڙيل هوندا هئا. هيري جي دريافت 8 سئو سال ق. م ۾ هندستان ۾ ٿي. سختيءَ جي لحاظ کان هيرو سخت -ترين- جوهر آهي، انهيءَ ڪري هيري جون ڪُنڊون گهڻي استعمال سان به نه گسنديون آهن، ۽ پائدار ٿينديون آهن.
| |||