سورج مکي: جي ورجائن ۾ تفاوت

ڊاٿل مواد شامل ڪيل مواد
سنوار جو تَتُ ڪونهي
ٽيگَ: موبائل سنوار موبائل ويب سنوار
سنوار جو تَتُ ڪونهي
سِٽَ 17:
 
'''سورج مکي''' هڪ [[گل]] جو نالو آهي هي گل هڪ ٻوٽي تي ڦٽندو آهي ۽ ڦڪي رنگ جو هوندو آهي هن جون ڪيتريون ئي پتڙيون هونديون آهن ۽ وچ ۾ سورج مکي ٻج هوندا آهن هن گل کي سورج مکي اِن ڪري چيو ويندو آهيڇو ته هي گل [[سج]] جي رخ ۾  رهندو آهي يعني صبح جو هن گل جو رُخ اوڀر جي طرف هوندو آهي ۽ شام جو هن جو رُخ اولهه جي طرف هوندو آهي. هن گل جي ٻجن کي ڪوڪنگ آئل ٺاهڻ لاء استعمال ڪيو ويندو آهي.
[[File:Helianthus whorl.jpg|380px250px|thumb|Helianthus whorl]]
هي گل هندستان ۾ مشهور آهي. هن جا ڪيترا ئي قسم آهن. ڏيهي خواه ولايتي. حقيقت ڪري هيءَ گلن جي هڪڙيءَ سڄي ذات يا جماعت جو نالو آهي، جنهن هيٺ ڪيترا ٻين نالن وارا گل اچي وڃن ٿا. انهن مان ڪي مکيه اسين هيٺ هن فصل جي پڇاڙيءَ تائين ڏينداسين. انهيءَ ذات جو نالو انگريزيءَ ۾ اسٽار (يعني ستارو يا تارو) آهي. ڪي دهليا به سڏيندا اٿس.<ref>ڪتاب: باغ ۽ باغباني؛ ليکڪ: مرزا قليچ بيگ؛ايڊيشن:1960؛پبلشر: [[سنڌي ادبي بورڊ]] ڄامشورو</ref> خاص سورج يا سورج مکي گل، جنهن کي انگريزيءَ ۾ سن فلائوئر چون ٿا، سو سهڻو يڪ – سالو گل آهي، اهو قد ۾ تمام وڏو آهي. ڪي ته ڳُورا ۽ ڀريل ٿيندا آهن، ڄڻ ته گلن جي اندر گل ڳُتيل آهن. رنگ جا پيلا ٿين ٿا. ڪو قسم اڇن پنن وارو ٿيندو آهي. هي وڻ قد ۾ به وڏو ٿيندو آهي. سڀ کان وڏو ڏهن فوٽن تائين به لکيو اٿن. هن جو ٻج جولاءِ ۾ پوکڻ گهرجي. هي گهڻي ٻي پرداخت ڪا نه گهرندا آهن. رڳو جيڪي ڊگها ٿيندا آهن، تن کي ڪنهن ڪاٺيءَ سان اٽڪائي ڇڏجي، نه ته هوا جي جهوٽي سان ڀڄي يا پاڙئون پٽجي نه پون.<ref>ڪتاب: باغ ۽ باغباني؛ ليکڪ: مرزا قليچ بيگ؛ايڊيشن:1960؛پبلشر: [[سنڌي ادبي بورڊ]] ڄامشورو</ref>
</ref> خاص سورج يا سورج مکي گل، جنهن کي انگريزيءَ ۾ سن فلائوئر چون ٿا، سو سهڻو يڪ – سالو گل آهي، اهو قد ۾ تمام وڏو آهي. ڪي ته ڳُورا ۽ ڀريل ٿيندا آهن، ڄڻ ته گلن جي اندر گل ڳُتيل آهن. رنگ جا پيلا ٿين ٿا. ڪو قسم اڇن پنن وارو ٿيندو آهي. هي وڻ قد ۾ به وڏو ٿيندو آهي. سڀ کان وڏو ڏهن فوٽن تائين به لکيو اٿن. هن جو ٻج جولاءِ ۾ پوکڻ گهرجي. هي گهڻي ٻي پرداخت ڪا نه گهرندا آهن. رڳو جيڪي ڊگها ٿيندا آهن، تن کي ڪنهن ڪاٺيءَ سان اٽڪائي ڇڏجي، نه ته هوا جي جهوٽي سان ڀڄي يا پاڙئون پٽجي نه پون.<ref>ڪتاب: باغ ۽ باغباني؛ ليکڪ: مرزا قليچ بيگ؛ايڊيشن:1960؛پبلشر: سنڌي ادبي بورڊ ڄامشورو
</ref>
 
==طب==
Line 26 ⟶ 24:
 
سورج مکي:
:نالا: ع. اذربون، ف. آفتاب پرست، هه. وغيره___ هاٿي سونڊي، جتوه ۽ آوَت ڀڳت.
:اثر: گرم خشڪ 3، نقصان: گرم مزاجن ۽ ٻرهل کي، ميل: شڪنجبين ۽ ماکي، عيوض: زعفران، وزن: ٽي ماسا.
:سڃاڻپ: هي وڻ قد ۾ پورو پنو ٿئي ٿو. هن جو گل هيڊي رنگ تي سج جي شڪل وانگر گول ٿيندو آهي.
:خاصيت: جگر، دماغ ۽ معدي جي طاقت لاءِ هن جو گل سڪائي ڪٽي، ماکيءَ ۾ گڏي کارائڻ گهرجي. ٻرهل ۽ جگر جي سدن کي تحليل ڪري ٿو. هن جي ٻج جو تيل سنڌن جي سور، عرق النسا تي مالش ڪرائڻ گهرجي. قوت باهه وڌائڻ ۽ آلت جي نبضن جي ڍرائيءَ ۽ طرفين جي لذت لاءِ به هن جي مالش مفيد آهي. هن جا پن بواسير، يرقان، قولنج، جلندر، مثاني جي پٿري، بلغمي اُلٽين کي فائدو ڪن ٿا، هن جي لپري سوڄ تي ٻڌبي ته ان کي نرم ڪري ڦاڙيندي..<ref>ڪتاب فرھنگ جعفري :؛ ليکڪ: حڪيم محمد جعفر؛ايڊيشن: ۲۰۰۷؛ پبلشر: سنڌي ادبي بورڊ ڄامشورو</ref>
 
{{-}}