تاريخي ماديت: جي ورجائن ۾ تفاوت

ڊاٿل مواد شامل ڪيل مواد
سنوار جو تَتُ ڪونهي
ٽيگَ: موبائل سنوار موبائل ويب سنوار
سنوار جو تَتُ ڪونهي
ٽيگَ: موبائل سنوار موبائل ويب سنوار
سِٽَ 4:
تاريخي ماديت __(Historical Materialism):
 
تاريخي ماديت مان مراد، [[مارڪسزم|مارڪسيت]] جو اهو پهلو آهي، جيڪو [[تاريخ]] جي مادي ۽ معاشي تعبير سان تعلق رکي ٿو. [[ڪارل مارڪس|مارڪس]] جي خيال ۾ انساني تاريخ هڪ داستان آهي، جنهن ۾ مفلس حال طبقو معاشي بهتريءَ لاءِ جدوجهد ڪندو نظر آيو آهي. ان داستان ۾ استحصالي طبقو ۽ استحصال ٿيندڙ طبقو مسلسل هڪ قسم جي ڪشمڪش ۾ رهندو پيو اچي، جنهن کي “طبقاتي“[[طبقاتي ڪشمڪش”ڪشمڪش]]” چيو ويندو آهي.<ref>.ڪتاب:ادبي اصطلاحن جي تشريحي لغت؛مرتب: مختيار احمد ملاح؛پبلشر:سنڌ لئنگئيج اٿارٽي</ref>
تاريخي ماديت تاريخي ارتقا کي جانچڻ لاءِ ان تي مارڪسي سائنس جي لاڳو ڪرڻ جو نالو آھي. تاريخي ماديت جو بنيادي مقصد ھڪ جملي ۾ ائين بيان ڪري سگھجي ٿو ته : ” انسانن جو شعور انسانن جي وجود جو شمار ناھي ڪندو، پر ان جي اُبتڙ انسان جو سماجي وجود ان جي شعور جو شمار ڪندو آھي“ (مارڪس: سياسي معيشت جي تنقيد جي مراسلي جو ديباچو)
ان ڳالھ جو مطلب ڇا آھي؟
[[روزنامه ”مرر“]] جا ڏسندڙ ”پريشرز“ جي ڪارٽون اسٽرپ کان سٺيءَ ريت واقف ھوندا جنھن ۾ پوڙھو ڪتو ”ويلنگٽن“ گھمندي گھمندي ھڪ ڪيڪڙن سان ڀريل تلاءَ تي وڃي نڪرندو آھي. ڪيڪڙا ان کي ڏسي پر اسرار مخلوق جي باري ۾ اندازو لڳائيندا آھن، انھن کي ته اھو ئي ڏيکائجي پيو. ڳالھ اھا آھي ته اوھا جي سڄي [[ڪائنات]] جيڪڏھن ته ھڪ تلاءُ ئي آھي ته اوھان شين کي ڪئينءَ ڏسندا آھيو؟ اوھان جي شعور جو شمار اوھان جو وجود ئي ڪندو آھي. انساني سوچ تجربن جي دائري تائين محدود آھي. ھيءَ ڳالھ اسين تمام گھٽ ڄاڻيندا آھيون ته قديم انسان ڪئينءَ سوچيندو ھوندو؟ پر ھي ڄاڻون ٿا ته ڪھڙين شين جي باري ۾ ھو سوچي ئي ڪونه سگھندو ھو. ان کي اھا به پريشاني ڪونه رھي ھوندي ته فٽبال مئچ ڪير کٽيندو؟ ”فٽبال ليگ“ وارا پھريون ئي اندازو لڳائيندا آھن ته وڏن شھرن ۾ مئچ ڪرائڻ سان ايتري ڪمائي ٿي ويندي جو پيشه ور رانديگرن ۽ ڪلب جي سڄي عملي جي پگھار ٿي وڃي. صنعتي شھر رڳو انھيءَ وقت ئي ترقي ڪري سگھن ٿا جڏھن محنت جي طاقت جي واڌ ان نقطي تائين ارتقا ڪري وڃي ته سماج جي ھڪ حصي کي باقي رھيل معاشرو کارائي سگھي ۽ اھو حصو خوراڪ جي حصول بجائي ٻين گھربل شين جي پئداوار تي ڌيان ڏئي سگھي. ٻين لفظن ۾ ھڪ وڏي پئماني تي محنت جي ورھاست لازمي بيھندي آھي.
انھيءَ شيءِ جو ٻيو رخ ھي ته ماڻڳو لازمي طور تي رڳو پئسو ڪمائڻ جي معمول ۾ ٻڌجي وڃن ۽ ضرورت جون شيون ٻين کان خريد ڪن، جنھن ۾ فٽبال ٽڪيٽون به شامل آھن.قديمي سماج ۾ لازماً ائين ڪونه ٿيندو ھو.
ائين ھن سادي مثال سان ظاھر ٿيندو آھي ته ڪھڙيءَ ريت پيشه ور فٽبال جھڙيون معمولي شيون به سماج جي روزگار حاصل ڪرڻ جي طريقن سان جڙيل آھي يعني ماڻھن جي سماجي وجود تي دارومدار ڪن ٿيون.