حليم بروھي (انگريزي ٻولي: Haleem Brohi) سنڌي ٻوليءَ جو مزاح نگار ۽ اديب 6 آگسٽ 1938ع تي حيدرآباد ۾ ڄائو. حليم بروهي مزاح نگار سان گڏ شاعر، ڪالم نگار ۽ ڪهاڻيڪار پڻ هو، ھُن 28 جولاءِ 2010ع تي 76 سالن جي ڄمار ۾ حيدرآباد ۾ وفات ڪئي.

عبدالحليم بروھي

حليم بروھي
پيدائش 06 آگسٽ 1936(1936-08-06)
(ھاڻوڪو حيدرآباد), بمبئي, برصغير
وفات 28 جُولاءِ 2010 (عمر 73 سال)
حيدرآباد

تعارف سنواريو

سنڌي ٻوليءَ جي هن نامياري مزاح نگار ۽ ليکڪ جو ادبي نالو حليم بروهي ۽ سندس شهرت جو ڪارڻ سندس منفرد قسم جي مزاح نگاري آهي. دلچسپ ۽ هلڪي ڦلڪي انداز ۾ وڏن سنجيده قسم جي معاملن ۽ مسئلن ڏانهن چڀندڙ لفظن ۽ خوبصورت انداز ۾ ڌيان ڇڪرائڻ جي غير معمولي ڏات ۽ ڏانءُ رکندڙ، سنڌ جو هي اڪيلو ۽ انوکو مزاح نگار، 6 آگسٽ 1936ع ۾، حيدرآباد، سنڌ ۾ ڄائو. سندس تعليم بي. اِي (آنرز) ۽ ايل. ايل. بي هئي.[1] هو سنڌ يونيورسٽيءَ جو رٽائرڊ چيف اڪائونٽنٽ هو. حليم بروهي مزاح نگار سان گڏ شاعر، ڪالم نگار ۽ ڪهاڻيڪار پڻ هو.

تصنيفون سنواريو

حليم بروھيءَ جي تصنيفن ۾ سندس ’سنڌي رومن‘ کان علاوه ٻيا بہ ڪتاب شامل آھن جيڪي ھيٺين ريت آھن:

نالو صنف سال ڇپيندڙ
هٽلر جي ڪهاڻي سوانح 1972ع --
هٽلر لکيو -- 1972ع --
اوڙاهه ناول 1975ع --
حليم شو آرڪائيو ڪيا ويا 2018-04-12 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين. مزاحيات 1983ع --
جيڪي مون لکيو ڪالم ۽ مضمون 2002ع --
Solo Decayed -- 1967 --
Roman Sindhi Script -- -- --
Seeds Columns -- -- --
Nothing is Piculiar -- -- --
Nothing in Earnest -- -- --
آخري وسيلو آرڪائيو ڪيا ويا 2020-08-15 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين. ڪھاڻيون ۽ ڪالم -- بروھي پبليڪيشن، حيدرآباد

رومن بابت سنواريو

حليم بروهي سنڌي ٻوليءَ جي رومن اسڪرپٽ جي حامي هو، جنهن لاءِ سندس خاص نقطئه نظر هو، جيڪو ڪافي سالن کان بحث هيٺ رهندو پيو اچي. سندس چوڻ ھو تہ ”جيڪڏھن سنڌي ٻولي بچائڻي آھي تہ اُن کي عربي سان گڏوگڏ ٻيو اسڪرپٽ پڻ بيلھ ڏِجي“. سندس ڪوششون تنھن دؤر ۾ ناڪام ويون ۽ ماڻهن سندس ترتيب ڏنل رومن اسڪرپٽ تي بحث پڻ ڪيا.

ڪاوش ۾ ڪالمز سنواريو

حليم بروھي جا ڪالم روزانه ڪاوش ۾ هڪ عرصي کان لڳاتار ڇپجندا رھيا، جيڪي ھيٺ ترتيب ڏِجن ٿا.

تاريخ وار ترتيب سان مضمون
تاريخ عنوان
ڇنڇر 2 جنوري 2010ع فئن آرڪائيو ڪيا ويا 2018-09-21 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.
خميس 7 جنوري 2010ع ڳهي وڃو! آرڪائيو ڪيا ويا 2018-09-21 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.
اڱارو 12 جنوري 2010ع سُر سنگيت آرڪائيو ڪيا ويا 2018-09-21 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.
ڇنڇر 16 جنوري 2010ع سازشي ذهن! آرڪائيو ڪيا ويا 2018-09-22 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.
خميس 29 جولاءِ 2010ع اُٺُ ٻڌڻ آرڪائيو ڪيا ويا 2018-09-21 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.
   خميس 15 جنوري 2009ع پڙهندڙن جي پسند[مئل ڳنڍڻو]
سومر 19 جنوري 2009ع منهنجي ماٺ[مئل ڳنڍڻو]
سومر  26  جنوري  2009ع ڪانٽو ۽ واندا[مئل ڳنڍڻو]
سومر  2 فيبروري 2009ع مختصر[مئل ڳنڍڻو]
سومر  9  فيبروري 2009ع ڦوڪڻا[مئل ڳنڍڻو]
سومر  16  فيبروري 2009ع پاڻ ڇو ٿا لکون؟[مئل ڳنڍڻو]
سومر  23  فيبروري 2009ع امر جليل، مان ۽ جبار[مئل ڳنڍڻو]
خميس  26  فيبروري 2009ع حواس[مئل ڳنڍڻو]
سومر  2 مارچ  2009ع حق ۽ ناحق[مئل ڳنڍڻو]
سومر 9 مارچ 2009ع ڏَچو[مئل ڳنڍڻو]
سومر 16 مارچ 2009ع فطور[مئل ڳنڍڻو]
سومر 23 مارچ 2009ع سنڌي اکر[مئل ڳنڍڻو]
ڇنڇر 28 مارچ 2009ع محقق[مئل ڳنڍڻو]!
سومر 30 مارچ 2009ع هولي![مئل ڳنڍڻو]
جمع 3 اپريل 2009ع فائدو؟[مئل ڳنڍڻو]
سومر 6 اپريل 2009ع مادري ٻولي[مئل ڳنڍڻو]
خميس 16 اپريل 2009ع عقلمند[مئل ڳنڍڻو]
سومر 20 اپريل 2009ع هائي ميرا دل![مئل ڳنڍڻو]
سومر 4 مئي 2009ع ايجاد[مئل ڳنڍڻو]
جمع 8 مئي 2009ع دبئي ۾ سنڌي![مئل ڳنڍڻو]
سومر 11 مئي 2009ع مذاڪرات[مئل ڳنڍڻو]
خميس 14 مئي 2009ع گند[مئل ڳنڍڻو]
اڱارو 19 مئي 2009ع ليکڪ[مئل ڳنڍڻو]
جمع 22 مئي 2009ع بڪواس![مئل ڳنڍڻو]
سومر 25 مئي 2009ع پاڻ سڀيئي![مئل ڳنڍڻو]
خميس 28 مئي 2009ع مفاهمت![مئل ڳنڍڻو]
اڱارو 2 جون 2009ع تاريخي حقيقتون![مئل ڳنڍڻو]
آچر 7 جون 2009ع سوشل سائنس[مئل ڳنڍڻو]
اربع 10 جون 2009ع ڊائس[مئل ڳنڍڻو]
ڇنڇر 13 جون 2009ع هِتان هُتان[مئل ڳنڍڻو]
خميس 18 جون 2009ع پنهنجو اچڻ![مئل ڳنڍڻو]
سومر 22 جون 2009ع تون ڪير؟[مئل ڳنڍڻو]
خميس 25 جون 2009ع اربين ورهيه اڳ![مئل ڳنڍڻو]
اڱارو 30 جون 2009ع بَسون![مئل ڳنڍڻو]
جمع 3 جولاءِ 2009ع نئين دنيا[مئل ڳنڍڻو]
سومر 6 جولاءِ 2009ع اجايو![مئل ڳنڍڻو]
خميس 9 جولاءِ 2009ع خاڪي![مئل ڳنڍڻو]
سومر 13 جولاءِ 2009ع مان![مئل ڳنڍڻو]
ڇنڇر 12 سيپٽمبر 2009ع فوٽا[مئل ڳنڍڻو]
سومر 21 سيپٽمبر 2009ع هي ڪير آهن![مئل ڳنڍڻو]
جمع 9 آڪٽوبر 2009ع ايوارڊ![مئل ڳنڍڻو]
چنچر 28 نومبر 2009ع ليکڪ![مئل ڳنڍڻو]
ڇنڇر  12 ڊسمبر 2009ع عمر خيام جي مٽيءَ مان ٺهيل ماڻهو[مئل ڳنڍڻو]
اربع  16 جولاءِ  2008ع قبوليت[مئل ڳنڍڻو]
آچر  20  جولاءِ  2008ع پئسو[مئل ڳنڍڻو]
اڱارو 22  جولاءِ  2008ع اجايون ڳالهيون[مئل ڳنڍڻو]
سومر 4  آگسٽ  2008ع تواريخي ڳالهيون![مئل ڳنڍڻو]
آچر 24  آگسٽ  2008ع مرڻ ۽ جيئڻ[مئل ڳنڍڻو]
ڇنڇر 30  آگسٽ  2008ع عجيب ڌاريو[مئل ڳنڍڻو]
سومر 8 سيپٽمبر  2008ع اصول![مئل ڳنڍڻو]
جمع 12 سيپٽمبر  2008ع اهو سادو ماڻهو![مئل ڳنڍڻو]
اربع  پهرين  آڪٽوبر   2008ع مشاورت ۽ تحفظات![مئل ڳنڍڻو]
ڇنڇر 11 آڪٽوبر   2008ع عيب ۽ صبر![مئل ڳنڍڻو]
سومر  20 آڪٽوبر   2008ع ساڙ ۽ حسد[مئل ڳنڍڻو]
اربع  29  آڪٽوبر   2008ع زمانو ۽ زمانا[مئل ڳنڍڻو]
خميس 20  نومبر  2008ع فطرت[مئل ڳنڍڻو]
خميس 27 نومبر  2008ع سنڌي ادب[مئل ڳنڍڻو]
آچر  14  ڊسمبر   2008ع ٻهراڙيون ۽ انگريزي اکر[مئل ڳنڍڻو]
اڱارو 20 جون 2006ع سيريس![مئل ڳنڍڻو]
سومر 26 جون 2006ع بادشاهه![مئل ڳنڍڻو]
جمع 30 جون 2006ع ذهني مريض![مئل ڳنڍڻو]
اڱارو  25 جولاءِ 2006ع ڊائلاگس آف پلئٽو![مئل ڳنڍڻو]
ڇنڇر 29 جولاءِ 2006ع تهذيب آرڪائيو ڪيا ويا 2017-11-27 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.
اربع 02 آگسٽ 2006ع مزاح[مئل ڳنڍڻو]
جمع 11 آگسٽ 2006ع اسٽيفن ليڪاڪ[مئل ڳنڍڻو]
سومر  21 آگسٽ 2006ع انگريزن جي انگريزي ۽ پاڻ![مئل ڳنڍڻو]

وفات سنواريو

حليم بروھيءَ ضعيف عُمريءَ جي ڪري 28 جولاءِ 2010ع تي حيدرآباد ۾ وفات ڪئي، سندس آخري آرامگاھ ’صدر حيدرآباد‘ واري قبرستان ۾ آھي.

حوالا سنواريو

  1. "بروهي عبدالحليم : (Sindhianaسنڌيانا)". www.encyclopediasindhiana.org (ٻولي ۾ Sindhi). حاصل ڪيل 2018-07-28.