حضرت بيگم (فارسي: حضرت بيگم؛ پشتو: حضرت بيگم؛ ولادت c. 1740)، جنهن کي حضرت محل [1][2] ۽ صاحبه بيگم، [3] به چيو وڃي ٿو، هڪ مغل شهزادي هئي، جيڪا مغل شهنشاهه محمد شاهه جي ڌيءَ هئي. . هوءَ دراني سلطنت جي پهرين امير احمد شاهه دراني جي زال هئي.

حضرت بيگم هڪ مغل شهزادي ۾ پيدا ٿي ۽ مغل شهنشاهه محمد شاهه ۽ سندس زال صاحبا محل جي ڌيءَ هئي. اپريل 1748ع ۾ سندس والد وفات ڪري ويو ۽ سندس ڀاءُ احمد شاهه بهادر تخت تي ويٺو[4]. سندس ماءُ قدسيه بيگم، بيگم ۽ مرحوم شهنشاهه جي ٻارن کي پينشن نه رڳو حڪومت جي پرس مان، پر پنهنجي پئسي مان به ڏني هئي.[5]

26 مئي 1754ع تي، [6] احمد شاهه تي ملهار رائو هولڪر[7] جي ماتحت مراٺن جي ٽولي سفر دوران حملو ڪيو. سڪندر آباد مان ڀڄڻ وقت پاڻ سان گڏ حضرت بيگم، سندس ماءُ قدسيه بيگم، سندس پٽ محمود شاهه بهادر ۽ پنهنجي پياري زال عنايتپوري بيگم کي پاڻ سان گڏ وٺي ويو، باقي سمورين شهنشاههن ۽ شهزادن کي دشمنن جي رحم ڪرم تي ڇڏي ڏنائين.[8]

فيبروري 1756ع ۾ سورهن سالن جي عمر ۾ هوءَ پنهنجي بي مثال حسن جي ڪري ايترو ته مشهور ٿي وئي جو مغل شهنشاهه عالمگير دوم، جيڪو ان وقت اٽڪل سٺ سالن جو هو، صاحبه محل ۽ شهزادي جي سنڀاليندڙ ۽ سوتيلي ماءُ بادشاهه بيگم تي دٻاءُ ۽ ڌمڪيون ڏنيون. کيس حضرت بيگم جو هٿ ڏيڻ لاءِ نڪاح ڪرڻ لاءِ. شهزادي هڪ سٺ سالن جي پراڻي ويڙهاڪ سان شادي ڪرڻ تي موت کي ترجيح ڏني ۽ عالمگير دوم ان سان شادي ڪرڻ ۾ ڪامياب نه ٿيو.

اپريل 1757ع ۾ دهليءَ جي شاهي راڄڌاني کي برطرف ڪرڻ کان پوءِ، دراني بادشاهه احمد شاهه ابدالي، مقتول شهنشاهه محمد شاهه جي 16 سالن جي ڌيءَ سان شادي ڪرڻ جي خواهش ڪئي.[9] جيئن ته هوءَ صرف 16 سالن جي هئي، بادشاهه بيگم ٻيهر 35 سالن جي افغان بادشاهه جي حوالي ڪرڻ جي مخالفت ڪئي، پر شاهه زبردستي 5 اپريل 1757ع تي دهليءَ ۾ ساڻس شادي ڪئي.[10] شاديءَ جي تقريب کان پوءِ، احمد شاهه پنهنجي جوان زال کي افغانستان جي پنهنجي اباڻي وطن واپس وٺي ويو. روئيندڙ دلہن سان گڏ بادشاهه بيگم، صاحبا محل ۽ شاهي مغل حرم جون چند يادگيريون عورتون به هيون.[11]

 

پڻ ڏسو

سنواريو
  1. Sir Jadunath Sarkar (1964). 1771-1788. 3d ed. 1964. Orient Longman. pp. 307. 
  2. Dr. B. P. Saha (1997). Begams, Concubines, and Memsahibs. Vikas Publishing House. pp. 29. ISBN 9788125902850. 
  3. Sarkar, Jadunath. "Fall Of The Mughal Empire, Volume 1". Internet Archive. صفحو. 334. حاصل ڪيل 2021-11-01. 
  4. Edwards, Michael (1960) (en ۾). The Orchid House: Splendours and Miseries of the Kingdom of Oudh, 1827-1857. Cassell. p. 7. https://books.google.com/books?id=lZUeAAAAMAAJ&q=chief+queen. 
  5. Kumari, Savita. Udham Bai: A Glimpse into the Aplendid Life of a Later Mughal Queen. p. 51. 
  6. Sarkar, Jadunath. "Fall Of The Mughal Empire, Volume 1". Internet Archive. صفحو. 334. حاصل ڪيل 2021-11-01. 
  7. Bilkees I. Latif (2010). Forgotten. Penguin Books India. pp. 50. ISBN 978-0-14-306454-1. 
  8. Sudha Sharma (March 21, 2016). The Status of Muslim Women in Medieval India. SAGE Publications India. p. 66. ISBN 9789351505679. 
  9. (en ۾) A Comprehensive History of India: 1712-1772. Orient Longmans. 1978. https://books.google.com/books?id=ggduAAAAMAAJ&q=Hazrat+sahiba+mahal. 
  10. Sarkar, Sir Jadunath (1971) (en ۾). 1754-1771 (Panipat). 3d ed. 1966, 1971 printing. Orient Longman. p. 89. https://books.google.com/books?id=RtU5AQAAIAAJ&q=Hazrat+sahiba+mahal. 
  11. Sarkar, Sir Jadunath (1971) (en ۾). 1754-1771 (Panipat). 3d ed. 1966, 1971 printing. Orient Longman. p. 89. https://books.google.com/books?id=RtU5AQAAIAAJ&q=Hazrat+sahiba+mahal.