حرارتي انجن
هڪ حرارتي انجڻ يا گرمي انجڻ (Heat Engine) هڪ سسٽم آهي جيڪو گرمي کي قابل استعمال توانائي ۾ تبديل ڪري ٿو، خاص طور تي ميڪيڪل توانائي ۾، جيڪو پوء ميڪينڪل ڪم ڪرڻ لاء استعمال ڪري سگهجي ٿو. [1] [2] جڏهن ته اصل ۾ ميڪانياتي توانائي جي حوالي سان تصور ڪيو ويو آهي، گرمي انجڻ جو تصور ٻين مختلف قسمن جي توانائي، خاص طور تي برقي، گهٽ ۾ گهٽ 19 صدي جي آخر کان وٺي لاڳو ڪيو ويو آهي.[3] [4] هيٽ انجڻ ڪم ڪندڙ مادو کي اعليٰ درجي جي درجه حرارت کان هيٺين درجي جي درجه حرارت تي آڻڻ سان ڪري ٿو. هڪ گرمي جو ذريعو حرارتي توانائي پيدا ڪري ٿو جيڪو ڪم ڪندڙ مادي کي اعلي درجه حرارت جي حالت ۾ آڻيندو آهي. ڪم ڪندڙ مادو انجڻ جي ڪم ڪندڙ جسم ۾ ڪم پيدا ڪري ٿو جڏهن ته گرمي کي ٿڌي سنڪ ڏانهن منتقل ڪري ٿو جيستائين اهو گهٽ درجه حرارت جي حالت تي پهچي. ھن عمل دوران ڪجھ حرارتي توانائي ڪم ۾ تبديل ٿي ويندي آھي ڪم ڪندڙ مادو جي خاصيتن کي استحصال ڪندي. ڪم ڪندڙ مادو ڪنهن به سسٽم ٿي سگهي ٿو غير صفر گرمي جي گنجائش سان، پر اهو عام طور تي گئس يا مائع آهي. هن عمل دوران، ڪجهه گرمي عام طور تي چوڌاري گم ٿي ويندي آهي ۽ ڪم ۾ تبديل نه ٿيندي آهي. انهي سان گڏ، ڪجهه توانائي رگڻ ۽ ڇڪڻ جي ڪري ناقابل استعمال آهي.
عام طور تي، هڪ انجڻ ڪا به مشين آهي جيڪا توانائي کي ميڪينڪل ڪم ۾ تبديل ڪري ٿي. هيٽ انجڻ پاڻ کي ٻين قسمن جي انجڻين کان ان حقيقت جي ڪري الڳ ڪن ٿا ته انهن جي ڪارڪردگي بنيادي طور ڪارنو جي ٿرموڊائنامڪس جي ٿيوريم تائين محدود آهي. جيتوڻيڪ اها ڪارڪردگيءَ جي حد هڪ خرابي ٿي سگهي ٿي، گرميءَ جي انجڻين جو هڪ فائدو اهو آهي ته توانائيءَ جي اڪثر صورتن کي آسانيءَ سان گرميءَ ۾ تبديل ڪري سگهجي ٿو جهڙوڪ خارجي پراسس (جهڙوڪ دھڻ)، ايٽمي فشن، روشنيءَ جو جذب يا توانائيءَ واري ذرات، رگڙ، ضايع ٿيڻ ۽ مزاحمت. جيئن ته گرمي جو ذريعو جيڪو انجڻ کي حرارتي توانائي فراهم ڪري ٿو، اهڙيء طرح ڪنهن به قسم جي توانائي سان طاقتور ٿي سگهي ٿو، گرمي انجڻ ايپليڪيشنن جي وسيع رينج کي ڍڪيندا آهن.
گرمي انجڻ کی اڪثر ڪري انهن جی چڪر سان گڈ مڈ ڪندا آهن جيڪي انهن کي لاڳو ڪرڻ جي ڪوشش ڪندا آهن. عام طور تي، اصطلاح "انجڻ" هڪ طبیعي ڊیوائس لاء ۽ "چڪر" هڪ ماڊل لاء استعمال ڪيو ويندو آهي.
جائزو
سنواريومثالون
سنواريوڪارڪردگي
سنواريوتاريخ
سنواريوواڌايون
سنواريوحرارتي انجڻ جا پراسس
سنواريوپڻ ڏسو
سنواريوحوالا
سنواريو- ↑ Fundamentals of Classical Thermodynamics, 3rd ed. p. 159, (1985) by G. J. Van Wylen and R. E. Sonntag: "A heat engine may be defined as a device that operates in thermodynamic cycle and does a certain amount of net positive work as a result of heat transfer from a high-temperature body to a low-temperature body. Often the term heat engine is used in a broader sense to include all devices that produce work, either through heat transfer or combustion, even though the device does not operate in a thermodynamic cycle. The internal-combustion engine and the gas turbine are examples of such devices, and calling these heat engines is an acceptable use of the term."
- ↑ Mechanical efficiency of heat engines, p. 1 (2007) by James R. Senf: "Heat engines are made to provide mechanical energy from thermal energy."
- ↑ Kenelly, A.E. (Dec 1898). "Discussion of 'Thermo-electric and galvanic actions compared'". Journal of the Franklin Society CXLVI: 442. https://books.google.com/books?id=nXooAQAAIAAJ&pg=PA442.
- ↑ Laurie, Arthur Pillans (17 Jan 1914). "Faraday society". The Electrical Review 72 (1834): 90. https://books.google.com/books?id=fko1AQAAMAAJ&pg=PA90. Retrieved 11 February 2023.