توانائي

نظر ھيٺ مضمون the scalar physical quantity تي آهي. an overview of and topical guide to energy جي لاءِ Outline of energy ڏسو. ٻين استعمالن لاءِ other uses توانائي (سلجھائپ) ڏسو.

فزڪس ۾ توانائي، ڪم ڪرڻ جي صلاحيت کي چئبو آهي. ھن جي عام مثالن ۾ روشني جي توانائي، آواز جي توانائي، شمسي توانائي، مخفي توانائي، ڪيميائي توانائي وغيره شامل آهن.

توانائي Energy
هڪ پلازما گلوب پلازما، روشني، گرمي، حرڪت ۽ هڪ بيدار آواز ٺاهڻ لاء، برقي توانائي استعمال ڪندو آهي.
عام نشانيون	E
ايس آئي يونٽ	جول
ٻيا يونٽ	ڪيلوري، ارگ، فوٽ-پائونڊ، اليڪٽرڪ پوٽينشل (eV)، ڪلوواٽ-آوور (kW⋅h)، برطانوي حرارتي يونٽ (BTU)
In [[SI base unit|SI base units en:Line-handling templates]]	J = kg⋅m2⋅s−2
Extensive?	ها
Conserved?	ها
Dimension	M L2 T−2

توانائي اها مقدار جي خاصيت آهي جيڪا ڪنهن جسم يا طبيعي نظام ڏانهن، ڪم جي ڪارڪردگي ۽ گرمي ۽ روشني جي صورت ۾ منتقل ڪئي ويندي آهي. توانائي هڪ محفوظ مقدار آهي. توانائي جي تحفظ جو قانون ٻڌائي ٿو ته؛

"توانائي شڪل ۾ تبديل ٿي سگهي ٿي، پر پيدا يا تباهه نه ٿي سگهي ٿي؛ مادو ۽ توانائي پڻ هڪ ٻئي ۾ تبديل ٿي سگهي ٿي."

انٽرنيشنل سسٽم آف يونٽس (SI) ۾ توانائي جي ماپ جو يونٽ جول (J) آهي. توانائي جي عام شڪلن ۾ شامل آهن حرڪت واري شيءِ جي متحرڪ توانائي، ڪنهن شئي طرفان ذخيرو ٿيل امڪاني توانائي (مثال طور ڪنهن فيلڊ ۾ ان جي پوزيشن جي ڪري)، لچڪدار توانائي هڪ مضبوط شئي ۾ ذخيرو ٿيل، ڪيميائي توانائي، ڪيميائي رد عمل سان لاڳاپيل ڪيميائي توانائي، روشني برقياتي مقناطيسي تابڪاري ذريعي حاصل ڪيل توانائي ۽ هڪ ٿرموڊائنامڪ (thermodynamic) نظام جي اندروني توانائي شامل آهي.

سڀئي جاندار مسلسل توانائي وٺن ٿا ۽ آزاد ڪن ٿا. ڪميت ۽ توانائي جي برابري جي ڪري، ڪنهن به شئي جي ڪميت (Mass) هجي جڏهن ته ساڪن هجي (جنهن کي باقي ڪميت سڏيو ويندو آهي) ان ۾ به توانائي جي برابر مقدار هوندي آهي جنهن جي شڪل کي باقي توانائي سڏيو ويندو آهي ۽ ڪا به اضافي توانائي (ڪنهن به شڪل جي) ان شئي طرفان حاصل ڪيل باقي توانائي مٿان، شي جي ڪل ڪميت کي وڌائيندو جيئن ان جي ڪل توانائي وڌي آهي.

انساني تمدن کي ڪم ڪرڻ لاءِ توانائي جي ضرورت هوندي آهي، جيڪا اها توانائي وسيلن جهڙوڪ فوسل فيول، ايٽمي ايندھن، يا قابل تجديد توانائي مان حاصل ڪري ٿي. ڌرتيءَ جي آبهوا ۽ ماحوليات جا عمل ان توانائيءَ سان هلن ٿا، جيڪا سيارو سج مان حاصل ڪري ٿي (جيتوڻيڪ ٿوري مقدار جيو ٿرمل توانائيءَ جو به حصو آهي).

پڻ ڏسو

• قابل تجديد توانائي
• توانائي جي ريسائڪلنگ
• پاور اسٽيشن
• پائيدار توانائي
• توانائي جي منتقلي
• فضلي کان توانائي
• فضلي کان توانائي جا پلانٽ
• صفر توانائي عمارت

خارجي لنڪس

• Energy at Curlie
• Differences between Heat and Thermal energy (آرڪائيو ڪيا ويا 2016-08-27 حوالو موجود آهي وي بيڪ مشين.) – BioCab