تارا ڳڙهه جو قلعو

تارا ڳڙهه قلعو هڪ قلعو آهي جيڪو بنڊي، راجستان، هندستان ۾ واقع آهي. اراولي جبل جي هڪ ٽڪريءَ تي بلندي تي واقع آهي، اهو بُنڊي ۾ سياحن جي ڪشش جو مکيه مرڪز آهي.[1] هي قلعو هتي 1426 فوٽن جي اوچائي هڪ اونهي ٽڪريءَ تي ٺهيل هو. جنگ دوران قلعي مان نڪرڻ لاءِ ان ۾ ڪيتريون ئي سرنگون ٺاهيون ويون هيون. اهي سرنگون جبلن جي ڪيترن ئي هنڌن تي نظر اچن ٿيون.[2][3][4]

تارا ڳڙهه جو قلعو
جاگرافيائي بيهڪ 25°27′07″N 75°38′13″E / 25.452°N 75.637°E / 25.452; 75.637
نوعيت قلعو ۽ محل
مقام جي ڄاڻ
عوام لاءِ کليل ھا
مقام جي تاريخ
ٺھيو 1354
ٺھرائيندڙ رائو ديوا هادا، رائو راجا بار سنگهه هادا
نشاندهي ڪندڙ

تارا ڳڙهه جو قلعو راجپوت فن تعمير جو بهترين نمونو آهي. ان جي ڪجهه عمارتن ۽ ڪم تي مغل فن تعمير جو اثر آهي. هي محل هادا چوهان راجپوت مهاراجا ۽ سندن خاندانن جي رهائشگاهه هو.[5][6]

جاگرافي

سنواريو

تارا ڳڙهه قلعو اراولي جبل جي هڪ ٻيلي واري ٽڪريءَ تي بنڊي شهر ۾ واقع آهي، جيڪو راجسٿان جي گاديءَ واري هنڌ جئپور شهر کان 215 ڪلوميٽرن جي مفاصلي تي آهي.[7][8]

رائو ديوا هادا قلعو 1298ع ۾ ٺهرايو ۽ رائو راجا بر سنگهه هادا 1354ع ۾ تعمير ڪرايو.[4] ايندڙ حڪمرانن محلات ۾ پنهنجا ڪمرا شامل ڪيا، ايندڙ 200 سالن ۾، ان کي هڪ وڏو محل بڻائي ڇڏيو، جنهن ۾ ٽڪريءَ جي ڪناري تي مختلف سطحن تي سوٽ ۽ ڪمرا شامل ڪيا ويا. دلچسپ ڳالهه اها آهي ته راجسٿان جي ٻين محلاتن جي برعڪس، ان جي اڏاوت ۾ مغلن جو اثر تمام ٿورڙو آهي ۽ قلعو راجپوت طرز جو هڪ نادر مثال پيش ڪري ٿو - مڙيئي ڇتين سان پيليون ۽ ڪوسڪس، مندر جا ڪالم نقش ٿيل قوس سان، هاٿين ۽ گلن سان ڍڪيل آهن. [9][10]

ان کان به وڌيڪ دلچسپ حقيقت اها آهي ته اڪثر راجپوت محلات جي اڏاوت ۾ استعمال ٿيندڙ ريل جي پٿر جي بدران، تارا ڳڙهه جو محل هڪ خاص سائي رنگ جي پٿر سان ٺاهيو ويو هو، جيڪو مقامي طور بنڊي ۾ کوٽيل هو. ڇاڪاڻ ته هي پٿر جو هڪ تمام سخت قسم هو، ان ڪري بُنڊي جي حڪمرانن نفيس نقاشي ڪرڻ بدران پنهنجي ديوارن ۽ ڇتن کي شاندار پينٽنگس سان ڍڪڻ جو فيصلو ڪيو.[11]

محل کي پنج الڳ پر مکيه حصن ۾ ورهايو ويو آهي، هر هڪ پنهنجي داخلي دروازي ۽ صحن سان. جيڪي هن ريت آهن-

هاٿي ٿنب

سنواريو
 
هاٿي ٿنب

مکيه دروازو هٿيا پول يا هٿي پول (هاٿي گيٽ) ذريعي آهي جيڪو پهرين مکيه صحن ڏانهن وٺي ٿو.

رتن دولت

سنواريو
 
رتن دولت

هي جڳهه رتن دولت يا ديوان عام (عوامي سامعين جو هال) آهي. اهو هڪ شاندار وسيع هال تي مشتمل آهي ۽ ان جي ديوارن ۾ مشعلن کي رکڻ لاءِ بهترين انتظام آهن. هتي هادا بادشاهن جو سنگ مرمر جو تخت به موجود آهي[12]

چتر محل

سنواريو
 
چتر محل

رتن دولت جي هڪ ننڍڙي دروازي اسان کي چتر محل ۾ داخل ڪرايو، جيڪو رائو چترسال سنگهه (1631-1658) ٺاهيو هو. ھٿيا سال محل ۾ ھٿيارن جي سرمائي وارا ڪالم آھن ۽ ان جي مٿان زيننا محل (عورتن جو محل) آھي، جنھن کي پينٽنگس سان سجايو ويو آھي، جنھن ۾ مختلف قسم جا مورال ٺھيل آھن.

بادل محل

سنواريو
 
بادل محل

هتي بادل محل (بادل جو محل) آهي، جيڪو زينا محل جي بلڪل مٿان آهي. بادل محل، قلعي جي بلند ترين نقطي تي ٺهيل آهي، ان جي ڀتين تي نقاشي جو هڪ بهترين مجموعو پڻ آهي. چون ٿا ته مينهن جي موسم ۾، مينهن جا ڪڪر محلات جي صحن مان ترندا هئا. چيو وڃي ٿو ته اهو محل رائو ڀوج ٺهرايو هو.[13]

چترشالا

سنواريو
 
چترشالا

بنڊي ديوارن جي نمائش چترشالا (اميد محل ۾) ۾ آهي. مورال مختلف موضوعن کي ظاهر ڪن ٿا جهڙوڪ راگمالا پينٽنگس، محبت جون ڳالهيون ۽ عدالتي جلوس؛ ۽ اهي مغل ۽ ميواڙ جي طرز کان متاثر آهن.[14][15]

ڀيم برج

سنواريو
 
ڀيم برج

هن قلعي مان ٽڪريءَ تي چڙهڻ تي هڪ وڏو ٽاور آهي، جنهن کي ڀيم برج سڏيو وڃي ٿو. جتي هٿيار رکيا ويا. هتي هڪ توپ پڻ رکيل آهي جنهن جو نالو گرڀ گنجن آهي، چيو وڃي ٿو ته اها توپ جڏهن فائر ڪئي ويندي هئي ته ان جو خوفناڪ گوڙ ڪنهن جي پيٽ ۾ چرپر پيدا ڪري ڇڏيندو هو، اها توپ سورهين صدي ۾ ڪيترائي ڀيرا استعمال ڪئي وئي هئي.[16][17]

پاڻيءَ جا ذخيرا

سنواريو
 
پاڻيءَ جا ذخيرا

قلعي ۾ پيئڻ جي پاڻي جا ٽي تلاءُ آهن. تلاءَ جي تعمير بهترين ۽ نفيس انجنيئرنگ جو هڪ مثال آهي. برسات جو پاڻي ذخيرن ۾ محفوظ ڪيو ويو ۽ ضرورت جي وقت ماڻهن کي فراهم ڪيو ويو. ذخيرن جي بنيادن تي پٿرن جي موجودگيءَ سبب، هتي سڄو سال پاڻي جمع ٿيندو رهندو هو.[18]

مشهور ثقافت ۾

سنواريو

مشهور ٽي وي سيريل هڪڙو شرنگر- سوڀيمان جي شوٽنگ تارا ڳڙهه قلعي ۾ ڪئي وئي. [19]

پڻ ڏسو

سنواريو
  • جيت ساگر ڍنڍ
  • نوال ساگر ڍنڍ
  • ڊوبرا مهاديو مندر
  1. "These Rajasthan hill forts are perfect for a winter break". The Times of India. ISSN 0971-8257. https://timesofindia.indiatimes.com/travel/destinations/these-rajasthan-hill-forts-are-perfect-for-a-winter-break/photostory/104889300.cms?picid=104889677. 
  2. Adhikari, Shona. "The exquisite frescos of Bundi". The Asian Age. حاصل ڪيل 2024-02-03. 
  3. "This fort is full of secret tunnels, the way in and out of them is still a mystery.". Dainik Bhaskar. https://www.bhaskar.com/news/raj-ajm-omc-taragarh-fort-of-bundi-and-his-tunnels-5229023-pho.html. 
  4. Khan, Masarrath Ali. "Bundi beckons". Deccan Herald. حاصل ڪيل 2024-02-03. 
  5. Adhikari, Shona. "The exquisite frescos of Bundi". The Asian Age. حاصل ڪيل 2024-02-03. 
  6. Pant, Deeptangan. "'Work of Goblins' in Hillside Ruins". The New Indian Express. حاصل ڪيل 2024-02-11. 
  7. "Travel Articles | Travel Blogs | Travel News & Information | Travel Guide | India.comTop Attractions to See in The Historic Town of Bundi | India.com". www.india.com. حاصل ڪيل 2024-02-11. 
  8. shivam. "Taragarh Fort, Bundi Rajasthan full information". Media Hindustan. حاصل ڪيل 2024-02-11. 
  9. Pant, Deeptangan. "'Work of Goblins' in Hillside Ruins". The New Indian Express. حاصل ڪيل 2024-02-11. 
  10. "बेहद ही खास है राजस्थान का ये शहर, प्रकृति के साथ-साथ देखने को मिलती है ऐतिहासिक जगहों की भी खूबसूरती". Navbharat Times (ٻولي ۾ Hindi). حاصل ڪيل 2024-02-11. 
  11. Adhikari, Shona. "The exquisite frescos of Bundi". The Asian Age. حاصل ڪيل 2024-02-03. 
  12. Adhikari, Shona. "The exquisite frescos of Bundi". The Asian Age. حاصل ڪيل 2024-02-03. 
  13. Khan, Masarrath Ali. "Bundi beckons". Deccan Herald. حاصل ڪيل 2024-02-03. 
  14. Khan, Masarrath Ali. "Bundi beckons". Deccan Herald. حاصل ڪيل 2024-02-03. 
  15. Pant, Deeptangan. "'Work of Goblins' in Hillside Ruins". The New Indian Express. حاصل ڪيل 2024-02-11. 
  16. "खूफिया सुरंगों से भरा है ये किला, आज भी रहस्य है इनमें आने-जाने का रास्ता". Dainik Bhaskar. https://www.bhaskar.com/news/raj-ajm-omc-taragarh-fort-of-bundi-and-his-tunnels-5229023-pho.html. 
  17. "Bundi fort history in Hindi". Rajasthan Patrika (ٻولي ۾ Hindi). حاصل ڪيل 2024-02-26. 
  18. "Bundi fort history in Hindi". Rajasthan Patrika (ٻولي ۾ Hindi). حاصل ڪيل 2024-02-26. 
  19. "Jaipur and Bundi on new TV show set in Rajasthan". The Times of India. 2016-11-18. ISSN 0971-8257. https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/jaipur-and-bundi-on-new-tv-show-set-in-rajasthan/articleshow/55477908.cms.